Известные имена

Қателік
  • Failed deleting cbd118f6ce0b29a754e371fadee9ba6f.png

Ақын жазушылар

Сейтқамза С.

Сейтқамза СламхатСламхат Сейтқамза (1951 ж. т.) - ақын, Қазақстан Жазушылар Одағының (2002) және Журналистер Одағының (2014) мүшесі.

1951 жылы 15 қарашада Қытай Халық Республикасының Қаба автономиялық ауданы Алтай округінің Алқабек ауылында дүниеге келген. Сламхат Сейтқамзаның ата-бабалары Марқакөлден Қытайға қоныс аударған.

1973 жылы Сламхат Сейтқамза ҚХР Алтай округінде педагогикалық колледжді бітірген. 1973-1983 жылдары жалпы білім беретін мектептерде мұғалім болып жұмыс істеген. 1985 жылы ҚХР Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық ауданының Іле-Қазақ автономиялық округіндегі педагогикалық университетті бітірген. 1983-1998 жылдар аралығында Іле-Қазақ автономиялық округінде мектепте меңгеруші болып жұмыс істеді, кейін кадрлар басқармасының басшысы, «Іле ағарту» журналының бас редакторы болды.

2003 жылы Сламхат Сейтқамза Алматыда өткен қазақ әдебиетінің көрнекті қайраткері Таңжарық Жолдыұлының 100 жылдық мерейтойына арналған халықаралық әдеби байқауда екінші орын алған. 2017 жылы Сламхат Сейтқамза түркі әлемінің мәдениеті мен өнерін дәріптеуге қосқан зор үлесі үшін ТҮРКСОЙ Алтын медалімен марапатталды. 2022 жылдың ақпан айында «Игілік» республикалық отбасылық журналының "Құрмет есі"медалін алды. 2022 жылдың 15 қазанында Түркі әлемі жазушылар Одағының «Тұран тұлпары» медалімен марапатталған. Сондай-ақ, 2022 жылы Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің Құрмет грамотасымен марапатталды. 2022 жылғы 29 желтоқсанда Астанада Сламхат Сейтқамзаға «Қазақстан Республикасының құрметті азаматы» атағы берілді.

Сламхат Сейітқамзаның өлеңдері «Дала дабылы», «Алтай аясында», «Бәйшешек» ұжымдық поэтикалық жинақтарға енді. Сламхат Сейтқамза «Ақ жайқын» өлеңдер жинағының, «Ақ бүркен» мақалалар мен өлеңдер жинағының, «Ақнайза» поэмалар жинағының, «Алынбаған құн», «Қайтпаған кек», «Байтайлақ» поэмаларының авторы. Ақын шығармашылығының негізгі тақырыбы –туған жері Марқакөл табиғатының тарихы мен сұлулығы.

 

С. Сейітқамзаның шығармалары

Произведения Сейткамзы С.
Кітаптар -Книги

Сейітқамза С. Ақ найза (толғаулар, балладалар). Алматы.- «Мерей», 2023. - 80 б.

С. Сейітқамзаның мерзімді басылымдардағы жарияланымдары

Публикации Сейткамзы С. в периодических изданиях

Сейітқамза, С. Қара сөзден бетім қайтып көрмеді... : [өлеңдер топтамасы] / С. Сейітқамза. - Мәтін // Жұлдыз. - 2022. - №11. - Б. 84-88.

 

Сейітханов А. М.

                   Сейтханов Амангельды Муатканович - известный спортивный журналист, поэт.

Сейітханов Амангелді (1969-2021) – тележурналист, спорт комментаторы

1969 жылы Шығыс Қазақстан облысы, Мақаншы ауданы (қазіргі Үржар), Мақаншы ауылында туған.

ҚазМУ- дің журналистика факультетін (1994) бітірген. Айтыс ақыны ретінде танымал болып, бірнеше жыр додасына қатысқан. 1995 жылы Ұлы Абайдың 150 жылдық тойында Семей облысының бас ақыны ретінде сынға түскен. Амангелді Үржарда өткен республикалық айтыста бас жүлдеге, жыр алыбы Жамбыл, Көкшетаудағы Ақан сері тойларында жүлделі орын алды.

1991-1994 жылдары «Спорт» газетінде, 1994 жылы «Қазақстан» телерадиокорпорациясында «Тұғыр» атты бағдарлама ашып, жүргізушісі болған. 1997 жылы «Хабар» арнасына ауысып, осы күнге дейін аталған агенттікте жұмыс істеп келді. Ол телеарнадағы спорт бөлімінде бас редактордың орынбасары қызметін де қатар атқарды. Кейін спорт жаңалықтарына арналған ақпараттық «Құмсағат», футболды насихаттайтын «Футбол, футбол...» бағдарламалары бірнеше байқауларда жүлде алды.

Футболдан 1998 жылы Франциядағы Әлем чемпионатында қазақ тілінде комментатор болды.Одан кейін 1999 жылы Бангкоктегі Азия ойындарын, 2002 жылы Сиднейдегі Олимпиада ойындарын, 2002 жылы Солт-Лейк-Ситидегі ақ Олимпиаданы «Хабар» арнасының эфирінде қазақша сөйлетті.

А. Сейітханов Елбасының Алғыс хатын алып, жылдың үздік журналисі атанған.

Еліміздегі спорт жүргізушілеріне берілетін Сейдахмет Бердіқұлов атындағы     сыйлықтың (2000) лауреаты атанды. «Қазақ спортына сіңірген еңбегі үшін» медалімен марапатталған.

Амангелді Сейітханов 2021 жылы ковид саладарынан қайтыс болды.

А. М. Сейітханов туралы әдебиеттер

Литература о Сейтханове А. М.

 

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. – А. Сейітханов : б.679.

Шығыс жұлдыздары: энциклопедиялық анықтамалық. Т1. - Астана: Фолиант, 2011. – А.Сейтханов: б.149.

 

Мақалалар – Статьи

Сейітханов, А. 25 жылдың теңдессіз он минуты [Мәтін] : [Хьюстанда өткен әлем чемпионаты туралы] / А.Сейітханов // Жас алаш. - 1999. - 7 қыркүйек.

Сейтханов, А. "Болжаусыз осы екен ғой өмiр деген, күн бұрын көзге келiп көрiнбеген" [Мәтін] : тележүргiзушi Бейбiт Құсанбектiң қазасы жайында / А. Сейтханов // Айқын. - 2007. - 8 ақпан. - Б.14.

Сейтханов, А. Екi Олимпиадада - 15 алтын! [Мәтін] : [Бейжiң Олимпиадасында Америка қоржынына сегiз алтын медаль салған Майкл Фелпспен сұхбат] / А.Сейтханов // Жас Қазақ. - 2009. - 25 қыркүйек. - Б.11.

Сейтханов, А. Елу екі жылдың есесін қайтарған Бекзат [Мәтін] : бокстан әлем чемпионы Бекзат Саттарханов туралы / А. Сейтханов // Жас қазақ. - 2010. - 9 сәуір.

Сейтханов, А. Қылқұйрықтың қадiрiн бiлiп, табиғатын қапысыз ұққан... [Мәтін] : [Жылқының түр-түсi, аттың сыны, бабы туралы жылқышы М.Темiрбековпен сұхбат] /А.Сейтханов // Алаш айнасы. - 2010. - 22 мамыр. - Б. 5.

Сейтханов, А. Комментатор ойынды түсiнуi тиiс [Мәтін] / А.Сейтханов; әңг. Т.Күдеров // Алаш айнасы. - 2010. - 10 маусым. - Б. 5.

Сейтханов, А. Дүр сiлкiндiрген қазақ дзюдосы [Мәтін] /А.Сейтханов // Жас Қазақ. - 2012. - 20 қаңтар. - Б.11.

Сейтханов, А. Ыстық қой ықыласым сiзге деген... [Мәтін] : "Спорт" газетiнiң бас редакторы Н. Жүнiсбайұлының 63 жасқа толуына орай / А.Сейтханов // Sport. - 2013. - 3 желтоқсан. - Б. 3.

Сейтханов, А. "Өмiрiмнiң бақытты кезеңi "Sport" газетiнде өттi" [Мәтін] : "Sport" газетiне 55 жыл толуына орай журналистпен сұхбат/ А.Сейтханов; әңг. М.Асылбек // Sport. - 2014. - 1 сәуiр. - Б. 3.

Сейтханов, А. Сайын ағам-ай, саңлағым-ай: қазанама [Мәтін] : [спорт журналисi С.Тұрсыновтың қайтыс болуына орай] /А. Сейтханов // Қазақ спорты. - 2017. - 11 сәуiр. - Б. 4.

***

Сейтханов, А. Ему верят [Текст] / А. Сейтханов // Спектр. - 2014. - 26 ноября. - С. 9.

Старков В. В.

Старков Виталий

Старков Виталий Васильевич (1935 - 2011 жж.) – жазушы, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі.

Семей қаласында дүниеге келген. Бүкілодақтық мемлекеттік кинематография институтында оқыған. Еңбек жолын Семей (қазіргі Шығыс Қазақстан) облысы, Мақаншы ауданында мәдениет бөлімінің көркемдік жетекшісі болудан бастаған. Кейін «Қазақфильм» киностудиясында аға редактор, «Жазушы» баспасының редакторы, «Простор» республикалық журналы сын бөлімі редакторы болып істеген. Көбінесе балалар мен жасөспірімдерге арналған повестер мен әңгімелер жазған: «Иртышские подсолнушки» (1971) әңгімелер жинағы, «Абитуриенты» (1974), «Что с тобой, мальчик?» (1977) повестері, «После вешней воды» (1979).

Оның сценарийі бойынша 1959 жылы «Қазақфильм» студиясы «Это наш сын» атты көркем фильм түсірген.

Виталий Старков 2005 жылдан Израильде тұрған.

 Произведения В. В. Старкова

В. В. Старков шығармалары

 Старков В.В. Тронька [Текст] : Рассказ / В.В. Старков // Простор һttp://prostor.samal.kz. - 2005. - №1. - С. 76-90

  В. В. Старков туралы әдебиеттер

Литература о В.В. Старкове

Қазақстан жазушылары : анықтамалық.-Алматы: Ан Арыс баспасы, 2009.-480 б.

***

Писатели Казахстана [Текст] : справочник. - Алма-Ата : Жазушы, 1982. - 280 с.

Писатели Семипалатинского региона [Текст] : био-библиографический указатель / Семипалатинская универсальная научная библиотека им. Абая. - Семипалатинск : Талант, 2006. - 82 с.

Мақалалар-Статьи

Виталию Старкову 60 [Текст] // Простор http://prostor.samal.kz. - 1995. - №1. - С. 86.

 

 

Скалковский Л. В.

Скалковский Леонид Васильевич  – ақын, Ұлы Отан соғысына қатысқан, Қазақстан жазушылар Одағының мүшесі, футурологСкалковский Леонид Васильевич - (1924-2012) – ақын, Ұлы Отан соғысына қатысқан, Қазақстан жазушылар Одағының мүшесі, футуролог

1924 жылы 24 маусымда Новосибирск облысы Каменск ауданы Ново-Ярки селосында дүниеге келген. 1937 жылы отбасы Семей облысының Ақжар (қазіргі Шығыс Қазақстан Тарбағатай ауданы) ауылына көшіп барады. Орта мектептен кейін Совет Армиясы қатарына шақырылып, 1946 жылы елге оралады.

1950 жылы ҚазМУ филология факультетінің журналистика бөлімін бітіреді. 1950 жылдан бастап КСРО және Қазақстан жазушылар Одағының мүшесі. «Казахстанская правда» газеті редакциясында әдеби қызметкер, Қазақстан жазушылар Одағында әдеби кеңесші, «Простор» журналының поэзия бөлімінде редактор болды. Сонымен бірге, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік телерадио ұйымында редактор, «Қазақстан» баспасында бас редактордың орынбасары, Қазақстан жазушылар Одағы жанындағы көркем әдебиеттерді насихаттау Бюросы директорының орынбасары қызметтерін атқарды.

Қазақ ақындарының өлеңдерін орыс тіліне аударған.

Қазақстан және Мәскеу газеттері мен журналдарына берілген сұхбаттар, республикалық баспаларда жарық көрген жыр жинақтарының, авторы:

«Всегда в строю» (1953), «Огни в горах» (1958), «Меридианы сходятся» (1966), «Эдельвейс» (1973), «Вызываю огонь на себя» (1979), «Раздумья» (1983), «К себе прислушаться» (1988), «Вспоминаю и думаю» (2004), «Уходящие в бессмертие» (Избранное, стихи, рассказы, интервью, 2010).

Александр Невский ордені, медальдар, Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің грамоталарымен марапатталған.

2012 жылы 13 тамызда қайтыс болды.

Л. В. Скалковский шығармалары

Произведения Скалковского Л. В.

Кітаптар – Книги

Скалковский, Л. Огни в горах [Текст] : стихи. – Алма – Ата : Казгослитиздат, 1958. - 84 с.

Скалковский Л. Эдельвейс: Стихи.- Алма-Ата, 1973.- 80с.

Скалковский, Л. Уходящие в бессмертие: стихи, рассказы, интервью.- Алматы: Жибек жолы, 2010.

Скалковский, Л. Вспоминаю и думаю / Л. Скалковский. - Алматы: Өлке, 2004. - 208 с

Мерзімді басылымдар мен жинақтардағы мақалалар

Публикации в периодических изданиях и сборниках

Скалковский, Л. Всегда в строю [Текст] : стихи / Л. Скалковский. – Алма - Ата, 1953. – 80 с.

Скалковский, Л. Накануне съезда писателей Казахстана [Текст] / Л. Скалковский // Соц. Караганда.- 1954. - 21 августа.

Скалковский, Л. Осеннее [Текст] : Стихи // Ленинская смена. - 1960. - 8 октября.

Скалковский, Л. Тебе, мой Казахстан [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Казахстанская правда.- 1960. - 10 ноября.

Скалковский, Л. Весна и сердце [Текст] : стихи // Казахстанская правда. - 1961. - 2 апреля.

Скалковский, Л. Великий маршрут [Текст] : стихи / Л. В. Скалковский // Казахстанская правда. - 1961. - 14 ноября.

Скалковский, Л. Он пришел [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 1961. - 3 января.

Скалковский, Л. Баллада о шалаше [Текст] / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 1962. - 28

января.

Скалковский, Л. Космическая бригада [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 1962. - 14 августа.

Скалковский Л. Целинная баллада [Текст]: Стихи // Казахст. правда.- 1962.- 12 окт.

Скалковский, Л. Стихи Софи Сматаева // Казахст. правда.- 1962.- 3 окт.

Скалковский, Л. Дар сердце [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 1963. - 30 января.

Скалковский, Л. На новом перевале; Не ревнуй; Утреннее; Разговор с грядущим [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 1963. - N 6. - С. 54.

Скалковский, Л. У истока [Текст] : [стихи] / Л. Скалковский // Простор.- 1963. - N 7. - С. 2.

Скалковский, Л. Новый год [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 1964. - N 1. - С. 67.

Скалковский, Л. Меридианы сходятся; "Вдруг приходит..." [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 1964. - N 5. - С. 58 – 59.

Скалковский, Л. Память [Текст] : поэма / Л. Скалковский // Простор. - 1965. - N 6. - С.31 – 33.

Скалковский, Л. Меридианы сходятся [Текст] : стихи / Л. Скалковский. - Алма-Ата : Жазушы, 1966 . - 72 с.

Скалковский, Л. Меридианы сходятся [Текст] : стихи / Л. Скалковский. - Алма-Ата : Жазушы, 1966. - 72 с.

Скалковский, Л. По боевому следу; Под Ковелем; Баллада о солдатской верности; Жизнь не раз мне...; Ты, видно, мой... [Текст] / Л. Скалковский // Простор. - 1971. - N 5. - С. 9 – 10.

Скалковский, Л. Война оставила...; Хлеб и песня; Золотая рыбка; Не говори мне...; Незнакомке; Не верьте ей...; Поперечная; В ожиданье [Текст] : стихи / Л. В. Скалковский // Простор. - 1972. - N 12. - С. 50 – 51.

Скалковский, Л. Эдельвейс [Текст] : стихи / Л. Скалковский. - Алма-Ата : Жазушы, 1973 . - 79 с.

Скалковский, Л. Из книги "Эдельвейс" [Текст]: стихи / Л. Скалковский // Простор. - 1973. - N 4. - С. 39

Скалковский, Л. Вызываю огонь на себя [Текст] : стихи разных лет / Л. Скалковский. - Алма-Ата : Жазушы, 1979 . - 104 с.

Скалковский, Л. Вызываю огонь на себя [Текст] / Л. Скалковский. – Алма - Ата, 1979. – 104 с.

Скалковский, Л. Раздумья [Текст] : стихи / Л. Скалковский. - Алма - Ата, 1984.- 224с

Скалковский, Л. Раздумья [Текст] : стихи / Л. Скалковский. - Алма-Ата : Жазушы, 1984 . - 224 с.

Скалковский, Л. К себе прислушаться [Текст] : стихи / Л. Скалковский. - Алма-Ата : Жазушы, 1988 . - 143 с.

Скалковский, Л. К себе прислушаться [Текст] : стихи. – Алма - Ата, 1988. – 143 с.

Скалковский, Л. Дважды убитый; Мы и НЛО; Народное заклинание; По инерции; Героические будни; А цель одна..; Тютчев по-грибоедовски; Показатель человечности [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 1994. - N 6. - С. 186 – 188.

Скалковский Л.В. Нашу победу не разделить [Текст]: [Беседа с писателем, участником ВОВ Л.В.Скалковским] / Записал Ю.Плотников // Горизонт.- 1994.- 18 июня

Скалковский, Л. Прислушайтесь, о чем стучат сердца [Текст] : [к 75-летию со дня рождения] / Л. Скалковский // Казахстанская правда.- 1999.- 24 июня

Скалковский, Л. Миниатюры с натуры; Почти по Блоку; Из огня да в полымя; Свободное падение [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 1999. - N 6. - С. 90

Скалковский, Л. Кулагер [Текст] : [стихи] // Вечерняя Алматы. - 2002. - 19 января. - С. 6.

Скалковский, Л. "В окошке лучик золотой дороже всех наград..." [Текст] : cтихи // Нива. - 2004. - N 10. - С. 99 – 104.

Скалковский, Л. О вечном секрете [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2004. - N 7. - С. 140 – 144.

Скалковский, Л. Мы не выиграли бы войну без подвигов [Текст] : [беседа с поэтом о его фронтовом пути] / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 2007. - 12 мая. - С. 8.

Скалковский, Л. Цветы Джезказгана; Время течет... [Текст] : стих // Актюб. вестник.- 2007. - 8 февр. - С. 26

Скалковский, Л. Мы - дети Галактики? // Казахстанская правда. - 2008. - 5 сентября. - С. 14 – 15.

Скалковский, Л. Книга воевала вместе с нами [Текст] / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 2009. - 5 мая. - С. 10

Скалковский, Л. В объятиях памяти [Текст] / Л. Скалковский// Простор.- 2009.- № 2.- С. 160 – 161.

Скалковский, Л. Мысли вслух, или Кишкинтайки без утайки [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор.- 2009.- № 3.- С. 11-13

Скалковский, Л. По зову эдельвейса [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2009. - № 6. - С. 3 – 9.

Скалковский, Л. Вызывая огонь на себя [Текст] : [ушел из жизни народный писатель Казахстана Иван Щеголихин] / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 2010. - 14 декабря. - С. 9

Скалковский, Л. Попутного ветра в наши паруса! // Казахст. правда.- 2010. - 21 сент. - С.5

К 75-летию Союза писателей Казахстана.

Скалковский, Л. Победа по-братски едина [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2011. - № 5. - С. 3-4.

Скалковский, Л. Победа по-братски едина [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2011. - № 5. - С. 3 – 4.

Скалковский, Л. Кулагер [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2011. - № 12. - С. 6.

Скалковский, Л. Победа по-братски едина [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2011. - № 5. - С. 3-4.

Скалковский, Л. Луна эволюционно дрейфует по "дороге жизни" [Текст] / Л. Скалковский // Простор. - 2011. - № 1. - С. 66 - 69.

Скалковский, Л. По праву памяти [Текст] / Скалковский Л.В. // Казахстанская правда. - 2012. - 8 мая. - С. 10

Скалковский , Л. Кишкинтайки без утайки, или мысли вслух [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор. - 2012. - № 6. - С. 35 – 36.

Скалковский, Л. Солдатский наказ [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор.- 2012. - № 7. - С. 53

Скалковский Л.В. По праву памяти // Казахстанская правда.- 2012. - 8 мая. - С. 10

Скалковский, Л. В списках не числится [Текст] : поэма / Л. Скалковский // Простор.- 2013. - № 6. - С. 85 – 88.

Скалковский, Л. Офицерский орден с ликом святого : По боевому следу; Памятный перекур; На последней...; Всегда в строю [Текст] : стихи / Л. Скалковский // Простор.- 2013. - № 5. - С. 14 – 17.

Скалковский, Л. Всегда в строю: стихотворение // Простор.- 2015.- № 5.- С. 4

Скалковский, Л. Главный вопрос: Защитим детство; Разговор с сыном; Хлеб и песня; О долге и подвиге: стихи разных лет // Простор.- 2018. - № 5. - С. 111 – 114.

Л. В. Скалковский туралы әдебиеттер

Литература о Скалковском Л. В

Литература Казахстана [Текст] : знциклопедический справочник / Министерство связи и информации Республики Казахстан ; Комитет информации и архивов. - [Б. м.] : Аруна ; Алматы : Қазығұрт, 2010. - 528 с. : Скалковский, Л. В. – С. 444.

Чистяковские чтения [Текст] : материалы регионального семинара (12 апреля 2013 года) / Мин-во образования и науки Республики Казахстан, Казахстанско-Американский Свободный Университет . Ч. 1. - 2013. - 241 с.

Боевая молодость [Текст]. - Алма-Ата : КазОГИЗ, 1949. - 190 с. : Л. Скалковский. - С. 165-167.

Мақалалары - Статьи

Скалковский, Л. Вызывая огонь на себя [Текст] : [памяти И. Щеголихина] / Л. Скалковский // Казахстанская правда. - 2010. - 14 декабря. - С. 9

Скалковский, Л. В. По боевому следу [Текст] : стихи / Предисл. и публ. И. Ленской // Простор. - Алматы, 2013. - № 5. - С. 16-17

Скалковский, Л.В. В списках не числится [Текст] : поэма / Л. В. Скалковский // Простор. - Алматы, 2013. - № 6. - С. 85-88

***

Абалин, Л. Лег на плечи мне век... [Текст] : [о творчестве поэтов-фронтовиков М. Чистякова и Л. Скалковского] / Л. Абалин // Казахстанская правда. - 1989. - 20 июня

Скалковский, Л. Невыдуманные рассказы [Текст] / Л. Скалковский // Простор. - 2008. - №5. - С. 3-20.

Антология "Простора" [Текст] : тридцатые - пятидесятые (Введено оглавление) // Простор. - 2012. - № 7. - С. 49-59

Брусиловская, Е. Уходящий в бессмертие [Текст] / Брусиловская Е. // Казахстанская правда. - 2012. - 15 августа. - С. 7

Скалковский Леонид Васильевич [Текст] : известный поэт, переводчик, участник ВОВ. Некролог // Казахстанская правда. - 2012. - 15 августа. - С. 7

Касенова, С. Что ни строка, то западает в душу [Текст] : [о литературно-творческом вечере в г. Аягозе, посвященном поэту-фронтовику Л. Скалковскому] / С. Касенова // Рудный Алтай. - 2013. - 9 мая. - С. 11.

Ленская, И. Остался живым [Текст] /И. Ленская // Простор. - Алматы, 2013. - № 5. - С. 12-13

Шашкова, Л. Уходящие в вечность [Текст] / Л. Шашкова // Казахстанская правда. - 2015. - 6 мая. - С. 13

Сұбханбердин С. Х.

SuhanСұбханбердин Сәлкен Хасенұлы (1914-1986 жж.) - медицина ғылымдарының докторы, фармацевтика ғылымдарының кандидаты, доцент, жазушы, драматург.

Павлодар облысы Баянауыл ауданында дүниеге келген. 1933 жылы Семей фармацевтика мектебін бітіріп, оқу бөлімі меңгерушісі,  ал, 1935-1938 жж. осы мектептің директоры болып тағайындалады. 1938-1941 жж. Алматы облыстық дәріхана басқармасына басшылық жасайды, 1941-1945 жж. Алматы және Талдықорған облыстарының Сарқанд, Октябрь, Гвардия аудандарында аудандық атқару комитетінің  басшысы болды.  1946-1948 жж. – Жамбыл облыстық денсаулық сақтау бөлімінің меңгерушісі, 1948 жылы тамызда Қазақстан дәріханалар басқармасының бастығы болып тағайындалды.

Сәлкен Хасенұлы И. М. Сеченов атындағы 1-ші Мәскеу медицина институтының фармацевтика факультетінде жоғары медициналық білім алды.  1964 жылы фармацевтика ғылымының кандидаттығына диссертация қорғады (тұңғыш қазақ, алғаш рет қазақ тілінде қорғады). 1968 жылы доцент атағына ие болды.

1965 жылы оның емдік дәрілер туралы алғашқы кітабы  «Дәрі – дертке дауа, жанға шипа», бір жылдан кейін - "Настольная книга чабана", ал, 1968 жылы - "Растения - источник лекарственных препаратов" кітаптары жарық көрді.

С. Х. Сұбханбердин медицина және фармация тақырыбы бойынша 72 ғылыми еңбек, соның ішінде, 13 кітап және монография, 300 ден аса ғылыми мақала авторы. Сонымен бірге, С. Х. Сұбханбердин қазақ тілінде 14 пьеса жазды, соның қатарында: "Последняя ночь", "Кусаин из Кундызды", "Шындық, "Елжан" т. б. Бұл пьесалар облыстық және халық театрларында қойылады, радиоинсценировкалар арқылы беріледі. «Маленькие пьесы» (1965), «Истина № 3977» жинақтарына енген.

«Құрмет белгісі» ордені және бес медальмен, Қазақ ССР-і Жоғарғы Советі Президиумының Құрмет грамоталарымен марапатталған. «Заслуженный фармацевт Казахской ССР» және «Отличник здравоохранения СССР», Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, СССР Журналистер одағының мүшесі.

Алматы қаласындағы медицина тарихы және денсаулық сақтау мұражайы С. Х. Сұбханбердин есімімен аталады.

С. Х.Сұбханбердин «Рахман қайнары» шипажайын ұйымдастырып, құрды. 

 

С. Х. Сұбханбердиннің ғылыми еңбектері

Научные труды С. Х. Субханбердина

Субханбердин, С.Х. Лекарственная помощь и история развития аптечного дела в Казахстане[Текст] :  / С. Х. Субханбердин. - Алма-Ата, 1965.

Субханбердин, С. Х. Дәрі-дертке дауа, жанға шипа [Мәтін] . 2 т. - Алматы, 1994.

Т. 1. - 446 б.

Т. 2. - 360 б.

Субханбердин, С. Х. Есірткі - қазіргі заман кеселі  [Мәтін] : / С. Х. Субханбердин. - Алматы : Ғылым, 2002. - 40 б.

Сұбханбердин, С. Х. Дәрі - дертке дауа, жанға шипа [Мәтін] : / С. Х. Сұбханбердин. - Алматы,  2004. -  360 б. 

Сұбханбердин, С. Х. Қазақстанда дәріханалық істің даму тарихы [Текст] :  = История развития аптечного дела и лекарственной помощи в Казахстане / С. Х. Сұбханбердин. - Алматы : Мария, 2004. - 456 с.

История фармации [Текст] : учеб. пособие / Министерство образования и науки Республики Казахстан, Карагандинский университет Болашак ; сост. С. К. Болдыш. - Караганда : Болашак-Баспа, 2013. - 172 с. 

Көркем шығармалар

Художественные произведения

Субханбердин, С. Х. Шындық [Мәтін] : пьесалар жинағы / С. Х. Субханбердин. - Алматы : Жалын, 1977. - 140 б. 

С. Х. Сұбханбердиннің қатысуымен шыққан кітаптар

Книги, вышедшие при участии С. Х. Субханбердина

Гольдман, М. М. Сборник материалов в помощь практическим работникам аптечных учреждений [Текст] :  / М. М. Гольдман, Н. Д. Жучков; под ред. С. Х. Субханбердина. - Алма-Ата, 1961. - 274 с. 

Мерзімді басылымдар мен жинақтардағы жарияланымдары

Публикации в периодических изданиях и сборниках

Сұбханбердин, С. Х. Жүрек және ауа райы [Мәтін] :  / С. Х. Сұхбанбердин // Денсаулық. - 2007. - № 12. - Б. 8-9.

Сұбханбердин, С. Х. Адамдар неліктен ашушаң болады [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2008. - № 3. - Б. 8-9.

Сұбханбердин, С. Х. Біздің миымыз [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2008. - № 11. -  Б. 19.

Сұбханбердин, С. Х. Күн сәулесі және денсаулық [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2008. - № 6. - Б.12-13.

Сұбханбердин, С. Х. Сіреспе [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2008. - № 12. - Б. 8.

Сұбханбердин, С. Х. Теміреткі [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2008. - № 7. - Б. 8-9.

Сұбханбердин, С. Х. Жүрек ауруы жөнінде не білуіміз керек? [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2010. - № 6. - Б. 8-9.

Сұбханбердин, С. Х. Жүрек тамырларының атеросклерозы [Мәтін] :  / С. Х Сұбханбердин // Денсаулық. - 2012. - № 12. - Б. 26-27.

Сұбханбердин, С. Х. Тырысқақ [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2012. - № 10. - Б. 6-7.

Сұбханбердин, С. Х. Әлдендіргіш дәрілер [Мәтін] :  / С. Х. Сұбханбердин // Денсаулық. - 2013. - № 8. - Б. 24-25.

Өмірі мен ғылыми шығармашылығы туралы әдебиеттер

Литература о жизни и деятельности

Қазақ совет энциклопедиясы [Мәтін] : 10 т. - Алматы, 1977. - Сұбханбердин Сәлкен Хасенұлы:  459 - 460 б.

Советтiк Қазақстан жазушылары [Мәтін] : био-библиографиялық анықтамалық. - Алматы, 1987. - Сұбханбердин Сәлкен:  582 - 583 б.

Қазақстан ғалымдары [Мәтін] : энциклопедиялық анықтамалық.Т. 2 : Қ-Я. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2013. -  Сұхбанбердин Сәлкен Хасенұлы:   387-388 б.

Шығыс Қазақстан облысы [Мәтін] :  энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы. - 2014. - Сұхбанбердин Сәлкен Хасенұлы:  709-710 б. 

Әбілев, Д. Шындық сыршылы [Мәтін] : (медицина ғалымы, жазушы Сәлкен Сұбханбердиннің туғанына 80 жыл) / Д. Әбілев // Қазақ әдебиеті. - 1994. - 29 сәуір. - Б.12.

Адырбекұлы, К. "Адал ұлы, азаматы Алаштың..." [Мәтін] : [С. Х. Сұхбанбердин туралы] / К. Адырбекұлы // Ертіс өңірі. - 2004. - 26 тамыз. - Б. 28-29. 

Интернет-сілтемелер

Интернет-ссылки

Субханбердин Салькен Хасенович [Электронный ресурс] : [биография] // Официальный интернет-ресурс Музея истории медицины и здравоохранения Казахстана им. С. Х. Субханбердина : сайт. – Режим доступа :http://ukmaslihat.vko.gov.kz/ru/citizens_03.htm  (24.11.2018)

 

«Первые фармацевты в Казахстане и становление аптечного дела» [Электронный ресурс] : [ Об С. Х. Субханбердине] : сайт. - Режим доступа : https://vk.com/note75510678_11716463 (24.11.2018)

 

Субханбердин Салькен Хасенович [Электронный ресурс] : [биография] // Официальный интернет-ресурс Павлодарской областной универсальной научной библиотеки им. С Торайгырова.: сайт. – Режим доступа : http://map.pavlodarlibrary.kz/index.php?option=com_content&view=article&id=110%3A2012-06-30-10-35-11&catid=6&Itemid=17&lang=ru (24.11.2018)