Абдрахманова Т.

Обновлено 15.07.2025 10:05

Абдрахманова Турсынхан (1921-2003) - поэтесса, народная писательница Казахской ССР, доктор филологических наук, литературовед.

Родилась 05 ноября в 1921 г. в поселке рудника «Боко» Жарминского района Семипалатинской области (ныне область Абай). Трудовую жизнь Т. Абдрахманова начала в 1941 г. учительницей, затем работала директором школы. В 1943-1949 гг. была первым секретарем Абайского, Аягозского райкомов комсомола, заведующей отделом Чарского райкома партии. 1950-1954 гг. – заведующая отделом редакции журнала «Казахстан айелдері», работала в Государственном комитете Совета Министров по печати, в президиуме АН КазССР. В 1963–1966 гг. старший редактор Казгослитиздата, в 1969-1986 гг. работала в Институте литературы и искусства им. М. О. Ауэзова АН КазССР. Окончила высшую партийную школу при ЦК Компартии Казахстана.
После окончания Казахский Государственный Университет им. С. М. Кирова (1959) (ныне Казахский национальный университет имени аль-Фараби) и аспирантуры она успешно защищает кандидатскую диссертацию по теме «Лирика Ильяса Джансугурова» и докторскую диссертацию по теме «Поэтика К. Аманжолова и ее преемственные связи с современной казахской лирикой» (1981).
В казахскую литературу Т. Абдрахманова пришла в середине 1950-х гг. Первая книга стихов «Песня» (1959). Впоследствии она опубликовала более двадцати сборников стихов на казахском и русском языках.
Т. Абдрахманова - автор двух крупных монографий «Ақын сыры» («Тайна поэта» о лирике И. Джансугурова, 1965), «Қасым Аманжоловтың поэтикасы» («Поэтика Касыма Аманжолова», 1976) и соавтор коллективных трудов в казахском литературоведении, увидевших свет в издательстве «Наука» АН КазССР.
Преуспела Т. Абдрахманова и в трудной сфере художественного перевода: на казахский язык ею переведены роман М. Стельмаха «Кровь людская – не водица», повесть Е. Юнги «Бессмертный корабль», сборник статей А. С. Макаренко «О коммунистическом воспитании».
Лучшие стихи и поэмы Т. Абдрахмановой переведены на русский, узбекский, туркменский, немецкий, китайский и другие языки.
За заслуги в развитии казахской литературы Т. Абдрахманова награждена орденом «Знак Почёта», медалями СССР, Почётными грамотами, медалями «За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.» и «За трудовое отличие», грамотами Верховного Совета КазССР.
Лауреат премий им. Чокана Валиханова и Академии наук Казахстана.
Скончалась 11 октября в 2003 г. в г. Алматы.

 

Т. Әбдірахманованың көркем шығармалары
Художественные произведения Абдрахмановой Т.
Кітаптар - Книги

 

Әбдiрахманова, Т.Ән: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова.- Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1959.- 53 б.
Әбдiрахманова, Т. Әннен әнге: өлеңдер/ Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1962. - 103 б.
Әбдiрахманова, Т. Бiлесiң бе бұларды?: балаларға арн. өлеңдер/ Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1962.
Әбдiрахманова, Т. Үш аю: өлең / Т. Әбдiрахманова.- Алматы: Жазушы, 1966.- 5 б.
Әбдiрахманова, Т. Шырқау: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова.- Алматы: Жазушы, 1966.- 61 б.
Әбдiрахманова, Т. Көгершiн көңiл: өлеңдер мен поэмалар / Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Жазушы, 1968. - 114 б.
Әбдiрахманова, Т. Кiлт: өлеңдер мен поэмалар / Т. Әбдiрахманова. - Алматы, 1972. - 96 б.
Әбдiрахманова, Т. Кемел : таңдамалы өлеңдер / Т. Әбдiрахманова. - Алматы, 1974. - 232б.
Әбдiрахманова, Т. Сыр сандық: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова. - Алматы, 1978. – 192 б.
Әбдiрахманова, Т. Мерей: таңдамалы өлеңдер мен поэмалар / Т. Әбдiрахманова. – Алматы : Жазушы, 1981. - 304 б.
Әбдiрахманова, Т. Наз көңiл: поэмалар, баллада, өлеңдер / Т. Әбдiрахманова. - Алматы, 1984. – 128 б.
Әбдiрахманова, Т. Сыр бөлiсемiн / Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Жазушы, 1990. - 192 б.
Әбдiрахманова, Т. Екi томдық таңдамалы шығармалар / Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Жазушы, 1992.
Әбдірахманқызы, Т. Замана сазы: өлеңдер, әдебиет туралы мақалалар, өмірбаяндық толғам / Т. Әбдірахманқызы.  - А. : Ана тілі, 2000. - 400 б.
Әбдірахманқызы, Т. Бес томдық шығармалар жинағы / Т. Әбдірахманқызы . - Алматы : Қазығұрт, 2003.

***

Абдрахманова, Т. Песня: лирика / Т. Абдрахманова; авториз. пер. с каз. В. Журавлева. - Алма-Ата: Жазушы, 1968. - 75 с.
Абдрахманова, Т. Белый луг:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. - М.: Сов. писатель, 1971. - 110 с.
Абдрахманова, Т. Нежность:  cтихи  / Т. Абдрахманова. - М.: Правда, 1975. - 29 с.
Абдрахманова, Т. Ключ / Т. Абдрахманова. - Алма-Ата, 1976. - 149 с.
Абдрахманова, Т. Степнячка / Т. Абдрахманова. - М., 1979. - 118 с.
Абдрахманова, Т. Озарение: стихи / Т. Абдрахманова. - М.: Худож. лит., 1981. - 190 с.
Абдрахманова, Т. Радость / Т. Абдрахманова. - Алма-Ата, 1985. - 231 с.
Абдрахманова, Т. Раздумья / Т. Абдрахманова. - Алма-Ата, 1981. - 78 с.
Абдрахманова, Т. Избранное / Т. Абдрахманова. - М., 1985. - 333 с.

 

Ғылыми және оқулық басылымдары
Научные и учебные издания

 

Әбдiрахманова, Т. Iлияс Жансүгiровтiң лирикасы / Т. Әбдiрахманова-  Алматы, 1964.
Әбдiрахманова, Т. Ақын сыры: Iлияс Жансүгiровтың лирикасы туралы / Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Жазушы, 1965. - 156 б.
Әбдiрахманова, Т. Жаңа ғасыр көгiнде / Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Жазушы, 1967. - 180 б.
Әбдiрахманова, Т. Қасым Аманжоловтың поэтикасы / Т. Әбдiрахманова.- Алматы: Ғылым, 1976. - 298 б.   
Әбдiрахманова, Т. Ана тiлi: 3-класқа арналған оқулық. он бесiншi басылымы / Т. Әбдiрахманова. - Алматы: Мектеп, 1987. - 318 б.

***

Абдрахманова, Т. Лирика Ильяса Джансугурова: автореф. дис. канд. филол. наук / Т. Абдрахманова; науч. рук. М.О. Ауэзов и Е.С. Исмаилов. - Алма-Ата, 1964. - 21 с.

 

  Т. Әбдірахманова аудармалары
Переводы Абдрахмановой Т.

 

Ларионов, Л. Бiздi кiм оятады: әңгiмелер / Л. Ларионов; ауд. Т. Абдрахманова. - Алматы: Қазмемкөркемәдеббас, 1961. - 25 б.

 

Т. Әбдірахманованың мерзімді басылымдардағы жарияланымдары
Публикации Абдрахмановой Т. в периодических изданиях
Өлеңдер - Стихи
1957 - 1959

 Жұбанов,  А. Ақша қар. "Қысты күнi таңертең": [Ноты] / А.  Жұбанов;  сөзi Т. Абдрахманованiкi // Ғизатов, Б. Ән-музыка сабағы. - Алматы, 1981. - Б. 93-94.
Әбдiрахманова, Т. Қырғыз жерiнде; Ыстық көл; Ұнаттым кең пейiлiн; Ән: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi.- 1958.- 20 июнь.
Әбдiрахманова, Т. Ана тiлегi; Қазақ қызы; Шолпанға; Әсем; Қыз сыры: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова// Қазақстан әйелдерi. - 1958. - N 8. - Б. 13.
Әбдiрахманова, Т. Май күнi: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақстан әйелдерi. - 1958. - № 5.
Әбдiрахманова, Т. Ай тiктi отауын: өлең / Т. Әбдiрахманова// Қазақстан әйелдерi. - 1959. - № 12.
Әбдiрахманова, Т. Мәншүк: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1959. - 6 март.
Әбдiрахманова, Т. Сыр: өлең / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1959. - № 2. - Б. 5.

 1960

Әбдiрахманова, Т. Ұстазым: өлең / Т. Әбдiрахманова// Соц. Қазақстан. - 1960. - 11 августа.
Әбдiрахманова, Т. Көктем жырлары: Көгал; Жайлауда; Бiргесiң: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi. - 1960. - 13 май.
Әбдiрахманова, Т. Күлшi күнiм: өлең / Т. Әбдiрахманова// Қазақстан мұғалiмi. - 1960. - 2 июнь.

  1961

Әбдiрахманова, Т. Құрбыларға: өлең / Т. Әбдiрахманова// Соц. Қазақстан. - 1961. - 23 июль.
Әбдiрахманова, Т. Дала тынысы: өлең / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1965. - 1 май.
Әбдiрахманова, Т. Қарлығаш; Көгершiн; Түйе: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақстан әйелдерi. - 1961. - № 6. - Б. 21.
Әбдiрахманова, Т. Алғыс саған: өлең / Т. Әбдiрахманова// Соц. Қазақстан. - 1961. - 15 октября.
Әбдiрахманова, Т. Ана жанын тербеген; Есiмде; Бола алмайды көңiл күз; Құйын: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1961.- № 12. - Б. 61-33.
Әбдiрахманова, Т. Зульфия; Көктем көрiнiстерi; Қалпаққа: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1961. - 16 июнь.
Әбдiрахманова, Т. Несi айып; Замандасқа; Ақылшы: Сатир. жолдар / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1961. - 15 сент.

 1962

Әбдiрахманова, Т. Қара құмға: өлең / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1962. - № 2. - Б. 121.
Әбдiрахманова, Т. Бөбек жырлары; Бөке кенi: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1962. - 7 июнь.
Әбдiрахманова, Т. Достық лебiз; Өзiң бе дедiм жыр көзiн; Сүйiнiш жыры: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1962. - 12 января.
Әбдiрахманова, Т. Нақта; Азығым; Күндер: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақстан әйелдерi. - 1966. - № 2. - Б. 2.
Әбдiрахманова, Т. Мавзолейде: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақстан әйелдерi. - 1962. - № 4.- Б. 5.
Әбдiрахманова, Т. Тәй-тәй: Өлең : Бөбектер үшiн / Т. Әбдiрахманова // Қазақстан әйелдерi. - 1962. - № 2. - Б. 27.

 1963

Әбдiрахманова, Т. Қырым көрiнiстерi: Қара теңiзге; Телмiредi ай Петр; Теңiздiң мiнезi: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1963. - 25 октября.

 1964

Әбдiрахманова, Т.  Ақын досым Зульфияға: өлең / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi. - 1966. - 4 март.
Әбдiрахманова, Т. Көңiл; Жақсы екен аяз қысқаны; Сен алыста: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1964. - 31 июль.
Әбдiрахманова, Т. Досқа; Дауыл; Көктем: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1964. - № 1. - Б. 44-47.
Әбдiрахманова, Т. Көктем: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1964. - 1 май.

 1965

Әбдiрахманова, Т. Өзiңсiң поэзия Гималайы: өлең / Т. Әбдiрахманова  // Қазақ әдебиетi. - 1965. - 28 май.
Әбдiрахманова, Т. Журналым: өлең / Т. Әбдiрахманова  // Қазақстан әйелдерi. - 1965. - № 8. - Б. 6.
Әбдiрахманова, Т. Сырласым; Жапырақ; Шумақтар: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Мәдениет және тұрмыс. - 1965. - № 9. - Б. 11.

 1966

Әбдiрахманова, Т. Адам: өлең / Т. Әбдiрахманова  // Соц. Қазақстан. - 1966. - 27 февраль.
Әбдiрахманова, Т. Көңiлден ұшқан көгершiндер; Саяңда сенiң көктедiм; Өмiрге наз; Өзiңдi сүйем: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1966. - № 11. - Б. 78-79.
Әбдiрахманова, Т. Сұлулық; Ноқта; Достарым бар: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 17 июнь.

 1967

 Әбдiрахманова ,Т. Ұлы достық: өлең / Т. Әбдiрахманова  // Қазақ әдебиетi. - 1967. - 17 ноябрь.
Әбдiрахманова, Т. Анар: поэма / Т. Әбдiрахманова// Жұлдыз. - 1967. - № 9. - Б. 57-60.

 1968

Әбдiрахманова, Т. Қазақ қызы: поэма / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi. - 1968. - 3 февраль.
Әбдiрахманова, Т. Ақ сәуле; Сағынып келемiн; Уақыт: өлең / Т. Әбдiрахманова  // Қазақстан әйелдерi. - 1968. - № 6. - Б. 31.
Әбдiрахманова, Т. Армысың, ақын Сильваның елi: өлең / Т. Әбдiрахманова  // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 5 окт.

 1969

 Әбдiрахманова, Т. Жаңалық; Уақыт өзi өңдейдi: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1969. - 9 март,
Әбдiрахманова, Т. Көк дөнен көңiл; Кавказ шыңы; Таң: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова  // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 8 март.
Әбдiрахманова, Т. Тоғысу; Кавказ шыңы; Магнолия: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова  // Жұлдыз. - 1969. - № 8. - Б. 50-51.

 1970

Әбдiрахманова, Т. Қос шынар; Ән қанатында: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1970. - 8 март.
Әбдiрахманова Т. Кiлт: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1970. - 30 окттябрь.
Әбдiрахманова, Т. Мақтаныш; Кiм дедiң?; Наз: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1970. - № 3. – Б.13-14.
Әбдiрахманова, Т. Ой ағыны; Бiр ғана сәт; Сезiм: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1970. - 6 март.

 1971

Әбдiрахманова, Т. Ғылым: өлең / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1971. - 18 июнь
Әбдiрахманова, Т. Ғылым; Борыш; Алау: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова  // Қазақстан әйелдерi. - 1971. - № 6. - Б. 12.
Әбдiрахманова, Т. Жаңалық: өлең / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1971. - 17 январь.
Әбдiрахманова, Т. Мақтанам: өлең / Т. Әбдiрахманова // Соц. Қазақстан. - 1971. - 2 март.
Әбдiрахманова, Т. Семейге; Сувенир домбыра; Қысқы дала: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова  // Қазақ әдебиетi. - 1971.- 5 март.

 1972 - 20...

 Әбдiрахманова, Т. Қадам; Машук; Өз көрдiм: өлеңдегi өрбiген ойлар / Т. Әбдiрахманова  // Мәдениет және тұрмыс. - 1972. - № 1. - Б. 9.
Әбдiрахманова, Т. Қыз-көл: аңыз-дастан / Т. Әбдiрахманова  // Жұлдыз. - 1972. - № 3. - Б. 61-64.
Әбдiрахманова, Т. Шiркiн-ай; Ақын дәптерi; Самал: өлеңдер / Т. Әбдiрахманова  // Қазақстан әйелдерi. - 1972. - № 3. - Б. 15.
Әбдiрахманова, Т. Семейге: Шығыс Қазақстан облысы ұстаздарының iс-тәжiрибесi мен шығармашылығына арналады / Т. Әбдiрахманова  // Қазақстан тарихы. - 2006. - № 2. - Б. 3.
Әбдiрахманова, Т. Намыс: өлең / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 2012. - 9 - 15 наурыз. - Б. 8.

 1960-1969

Абдрахманова, Т. Мой край:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Н. Ерофеев // Казахстанская правда. - 1960. - 7 ноябрь.
Абдрахманова, Т. Ночь на Джайляу:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. А. Николаев // Дружба народов. - 1961. - № 6.- С. 46.
Абдрахманова, Т. Весеннее; Я полюбила песню; Снежок:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Ф. Моргун // Простор. - 1962. - № 6. - С. 3-4.
Абдрахманова Т. Песня:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Ф. Моргун // Простор. - 1962. - № 4. - С. 3.
Абдрахманова, Т. Степь наряжается в зеленое..., Как будто караван ушел в далекий путь...:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Простор. - 1963. - № 9. - С. 45.
Абдрахманова, Т. Стихи  / Т. Абдрахманова // Простор. - 1963. - № 9.- С. 45.
Абдрахманова, Т. Этого из памяти не вычеркнешь; Труд; Грусть; Весна  / Т. Абдрахманова, пер. с  каз. А. Иванова // Простор. - 1965. - N 9.- С. 47.
Абдрахманова, Т. Песня; Весна; Степь:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. В. Журавлев // Казахстанская правда. - 1966. - 15 мая.
Абдрахманова, Т. Времени моему:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Простор. - 1967. - № 8. - С. 49.
Абдрахманова, Т. Сакену Сейфуллину:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Казахстанская  правда. - 1967. - 18 июля.
Абдрахманова, Т. О красоте:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. В. Журавлев // Казахстанская правда. - 1968. - 8 марта.
Абдрахманова, Т. Человек:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. В. Журавлев // Казахстанская  правда. - 1968. - 19 мая.
Абдрахманова, Т. Лад; О жизни; Осень:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Дружба народов. - 1969. - № 3. - С. 178-179.
Абдрахманова Т. Песня:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. В. Журавлев // Работница. - 1969. - № 10. - С.16.

1971-1979

Абдрахманова, Т. Руки:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Казахстанская правда. - 1971. - 7 марта.
Абдрахманова, Т. Мое озаренье:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Октябрь. - 1972. - № 9. - С.14.
Абдрахманова, Т. Дот:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Молодая гвардия. - 1972. - № 2. - С. 227.
Абдрахманова Т. Бородинское поле:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Казахстанская правда. - 1972. - 23 январь.
Абдрахманова, Т. Единственный миг; Шаги; Тростник начинает твердеть...; Чувство; Сумрачно за окнами, в сердце и кругом...; Долг; Человек; Нежность; Очи:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Простор. - 1972. - № 3. - С. 2-3.
Абдрахманова, Т. Я люблю это небо без края...:  cтихи  / Т. Абдрахманова  // Литературная газета. - 1974. - 19 июня. - С. 7.
Абдрахманова, Т. Жизнь; Твои глаза; О, весна моя!:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Казахстанская правда. - 1974. - 30 июня.
Абдрахманова, Т. Нежность:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Огонек. - 1974. - № 38. - С. 18-19.
Абдрахманова , Т. Жизнь; Твои глаза; О, весна моя!:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Казахстанская правда. - 1974. - 30 июня.
Абдрахманова, Т. Ключ; А завтра...; Вокзал; Искра; Зачем?; Поздний свет:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Простор. - 1975. - № 11. - С. 76.
Абдрахманова, Т. Крепкая дружба; Новости; Заря над Джайляу; Поэзии; Время смотрит в глаза:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Литературная газета. - 1975. - 12 ноября.
Абдрахманова, Т. Ключ; А завтра...; Вокзал; Искра; Зачем?; Поздний свет:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Простор. - 1975. - № 11. - С. 76.
Абдрахманова, Т. Бессмертье дел земных:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Огонек. - 1977. - № 35. - С. 9.
Абдрахманова, Т. О юность; "Если я запою...:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Нева. - 1977. - № 6. - С. 144.
Абдрахманова, Т. Руки; Я связываю...; Утренняя заря; Джайляу; Эхо; О юность...; В бессмертье...; Влекут меня мечты; О мир!:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. Т. Кузовлева // Огонек. - 1977. - № 35. - С. 9.
Абдрахманова, Т. Труд; Гражданин; Мой край родной: cтихи  / Т. Абдрахманова // Казахстанская правда. - 1977. - 20 февр.

 1986-20….

Абдрахманова, Т. Песня Татьяны / Т. Абдрахманова; пер. Т. Кузовлевой // Степное солнце : сборник стихов рус. и каз. поэтов. - М., 1986. - С. 76-177. - (Дерево дружбы). - Стихотворение, посвященное переведенной Абаем "Песне Татьяны" из романа А.С. Пушкина "Евгений Онегин".
Абдрахманова, Т. Памяти Ильяса Джансугурова:  cтихи  / Т. Абдрахманова;  пер. А.Жовтиса // Простор. - 1988. - № 1. - С. 44.
Абдрахманова, Т. Шаги; Раздумье; Весна:  cтихи  / Т. Абдрахманова // Казахстанская правда. - 1997. - 20 июня.
Абдрахманова, Т. Мой вопрос; Гриф и соловей; Я удивляюсь; опасный человек; Кукушка; Да мало ли тех, кто под серым костюмом; Говорун:  cтихи  / Т. Абдрахманова; пер. с каз. И. Волобуева // Простор. - 2001. - № 11. - С. 42.
Абдрахманова, Т. Тревога матери; Грусть; О жизни; Поэзия; Просто человек; Облака; Характеры:  cтихи  / Т. Абдрахманова // АРУ ЖАН. - 2013. - № 3. - C. 15-17.

 

 Әңгiмелер - Рассказы

 

Әбдiрахманова, Т. ''Өзiкей''; ''Жазғы сол...'': шағын екi әңгiме // Қазақстан әйелдерi. - 1958. - № 3. -  Б.16-17.
Әбдiрахманова, Т. Өгей шеше: әңгiме  / Т. Әбдiрахманова // Мәдениет және тұрмыс. - 1960. - № 5. - Б. 9-11.
Әбдiрахманова, Т. Ананың әңгiмесi. Болған оқиға желiсiмен: әңгiме  / Т. Әбдiрахманова // Қазақстан әйелдерi. - 1960. - № 10. - Б. 18-19.
Әбдiрахманова, Т. Инабат: әңгiме  / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1961. - № 3. - Б. 70-77.

 

 Мақалалар - Статьи
 1959 -1968

Әбдiрахманова, Т. Бейiмбет Майлин жөнiнде жаңа дерек / Т. Әбдiрахманова // Лениншiл жас. - 1959. - 6 сентябрь.
Әбдiрахманова, Т. Бейiмбет Майлин - журналист / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1960. - № 5. - Б. 148-152.
Әбдiрахманова, Т. Iлияс лирикаларындағы әйел тақырыбы / Т. Әбдiрахманова// Қазақстан әйелдерi. - 1961. - № 11. - Б. 20-21.
Әбдiрахманова, Т. Iлияс лирикасындағы революция тақырыбы / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi. - 1962. - 1 июнь.
Әбдiрахманова, Т. Өлең өзегi - еңбек / Т. Әбдiрахманова// Жұлдыз. - 1963. - № 1. - Б. 127-135. - Iлияс лирикасындағы жасампаз еңбек тақырыбы.
Әбдiрахманова, Т. Iлиястың өлең құрылысындағы жаңалығы / Т. Әбдiрахманова// Қазақстан мектебi. - 1964. - № 6. - Б. 83-87.
Әбдiрахманова, Т. Ақын шеберлiгi туралы бiрер сөз / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi. - 1964. - 13 март. - I. Жансүгiровтың 70 жасқа толуына.
Әбдiрахманова, Т. Iлияс лирикасындағы жастар тақырыбы / Т. Әбдiрахманова// Лениншiл жас. - 1965. - 13 май.
Әбдiрахманова, Т. Ақын сыры: I. Жансүгiров творчествосы жайында / Т. Әбдiрахманова// Тiл және әдебиет мәселелерi. - 1965. - Шығ. 2. - Б. 87-95.
Әбдiрахманова, Т. Мәриям ақын / Т. Әбдiрахманова // Жұлдыз. - 1966. - № 12. - Б. 151-153. - М. Хакiмжанованың 60 жасқа толуына.
Әбдiрахманова, Т. Нұрғали ақын / Т. Әбдiрахманова // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 2 декабрь. - Н. Тұңғатарұлының творчествосы жайында.
Әбдiрахманова, Т. Жыр - жүректiң лүпiлi / Т. Әбдiрахманова// Қазақ әдебиетi. - 1968. - 7 сентябрь. - Қазақтың ақын қыздарының творчестволары туралы.
Әбдiрахманова,Т. Көңiл көгершiндерi / Т. Әбдiрахманова// Қазақстан әйелдерi. - 1968. - № 1. - Б. 9. - Ақын Т. Әбдiрахманова өз творчествосы туралы

***

Абдрахманова, Т. Юбилей великого казахского писателя / Т. Абдрахманова // Изв.АН КазССР.Сер.обществ.наук. - 1968. - № 1. - С. 78-81. - К 70-летию со дня рождения М.О. Ауэзова.

 1971-20…

Әбдiрахманова, Т. Қадiрлi қаламдас / Т. Әбдiрахманова// Соц. Қазақстан. - 1971. - 25 сентября. - Ғ. Шарипованың туғанына 70 жыл.
Әбдірахманқызы Т. Қазақ поэзиясындағы І.Жансүгіров дәстүрі  / Әбдірахманқызы Т. // Ақиқат. - 1994. - № 6.- Б.68-71
Әбдiрахманова, Т. Мұхтар аға туралы сөз / Т. Әбдiрахманова // Атамұра. - 1997. - 13 маусым. - Б. 12-13. - М. Әуезов туралы естелiк.
Әбдірахманқызы Т. Қазақ поэзиясындағы І.Жансүгіров дәстүрі / Әбдірахманқызы Т. // Ақиқат. - 1994. - №6.- Б.68-71
Әбдiрахманова, Т. Елiм деп өткен аға едi / Т. Әбдiрахманова// Ғабиден Мұстафин туралы естелiктер. - 2 - бас.- Алматы : Бiлiм, 2007. - Б. 40-47. -  Жазушы  Ғ.Мұстафин жайлы естелiк.
Әбдiрахманова, Т. Қасымның поэтикасы / Т. Әбдiрахманова// Аманжолов, Қ. Өлеңдер. Поэмалар. - Алматы: "Өлке" баспасы, 2013. - Б. 227-238.

***

Абдрахманова, Т. Голос поэта-гражданина  / Т. Абдрахманова // Литературная газета. - 1984.- 6 июня. - С.7 - К 90-летию И. Джансугурова.

 

 Т. Әбдірахманова туралы әдебиет
Литература об Абдрахмановой Т.

 

Байтанаева, Ж. Шалқый берсiн әсем ән / Ж.  Байтанаева // Қазақстан әйелдерi. - 1960. - № 3. - Б. 26. - Т. Абдрахманованың өлеңдерiне шолу.
Қайырбеков,  Ғ. Жыр арқауы – азаматтық / Ғ.  Қайырбеков  // Соц. Қазақстан. - 1981. - 27 нояб. - Ақын Т. Абдрахманова 60 жаста.
Бекқасимова Л. Сыр бөлісемін / Л. Бекқасимова // Мектептегі сыныптан тыс жұмыстар. - Алматы, 2009. - N 2.- Б.36-39.
Сәкенова, Р. Қазақтың бір қызымын-Тұрсынханмын : [ақын Тұрсынхан Әбдірахманова туралы] / Р. Сәкенова  // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 12 қараша. - Б. 8-9.
Бекетова, Б. Құшақ-құшақ күн нұрын сыйлаған : [менің жадымдағы Тұрсынхан апайым] / Б. Бекетова // Қазақ әдебиеті. - 2021. - 12 қараша. 
Абдрахманова, Т. // Работница. - 1969. - № 10. - С. 16. - Краткая справка о жизни и творчестве поэтессы.
Туниянц, Н. "В мир пришла, чтоб поющею птицей по жизни лететь / Н. Туниянц // Казахстанская правда. - 1997. - 20 июня.
Жидекова, К.  Судьба моя - в судьбе народа / К. Жидекова // Веч. Астана. - 2002. - 14 сент. - С. 5.
Ойшибаева, Ж. Миром правит слово. А Словом правит поэт  / Ж. Ойшибаева // Казахстанская правда. - 2002. - 20 сент. - С. 6. - 80-летний юбилей отмечает  казахст. поэтесса Турсынхан Абдрахманова
Турсынхан Абдрахманова: некролог // Казахстанская правда. - 2003. - 14 окт. - С. 6.
Досанов, С. Мы понимали друг друга с полуслова... / С. Досанов // Казахстанская  правда. - 2003. - 14 окт. - С. 6

 Т. Әбдірахманова шығармаларына рецензиялар
Рецензии на произведения Абдрахмановой Т.

 

Камысов, Р. Стихи казахской поэтессы  / Р. Кымысов // Веч. Алма-Ата. - 1971. - 22 июня.
Земеров, Б. День, омытый светом  / Б. Замеров // Веч. Алма-Ата. - 1975. - 1 сентябрь.
Плашевский, Ю. Мужественно о нежности / Б. Плашкевский //Простор. - 1976. - № 1. - С. 108-110.

 

Абенов Ш.

Обновлено 15.07.2025 10:44

Абенов Шакер (Мухаммедшакхур) (1901-1994) – писатель, поэт, акын, фольклорист, композитор, член Союза писателей СССР (1939), участник Великой Отечественной войны.

Родился 10 января в 1901 г. в Абайском районе Семипалатинской облатси (ныне область Абай). Обучился грамоте у аульного муллы; окончил приходскую русскую школу в Семипалатинске (ныне г. Семей), впоследствии занимался самообразованием. В 1916 г. на страницах журнала «Айкап» появились первые стихотворения, тогда же начинающий поэт знакомится с известным казахским поэтом Султанмахмутом Торайгыровым.
В Чингисских горах организовывал колхозы, состоял в аульном Совете. Одновременно с общественной работой увлеченно занимался поэзией, отдавая предпочтение острым стихам, сатирическим куплетам.
В 30-е годы Ш. Абенов некоторое время работал литературным секретарем Жамбыла Жабаева.
Был репресирован в 1937 году. С начала ВОВ служит в штрафном батальоне После тяжелого ранения к концу войны Шакер Абенов возвращается на родную землю.
Признание пришло только в конце 20-го века, в 90-летие поэта. Какой бы тяжелой ни была судьба Шакера Абенова, литературная жизнь, творческий мир оставались яркими и насыщенными, хотя многое из его творчества не дошло до нас, а ряд произведений сохранился в рукописном варианте.
Ш. Абенов – участник и призер многих айтысов. Продолжая искусство импровизации Ж. Жабаева, Д. Нурпеисовой, Нартая, Шашубая, Исы, Нурхана, Толеу, Ш. Абенов нашел свою индивидуальную манеру, основанную на знании устного народного творчества. Читал, декламировал произведения классиков мировой литературы - Байрона, Гете, Пушкина, Лермонтова, Шевченко, Фета, Блока, Есенина.
Это он донес до нынешнего поколения вместе с песенными мотивами поэму Шакарима «Калкаман-Мамыр». Отдельного разговора заслуживают сатирические сочинения Шакера Абенова: удачные сравнения, меткие определения поэта передавались из уст в уста, делали его имя известным.
Среди произведений Шакера Абенова особую художественную ценность представляет поэма «Козы Корпеш – Баян Сулу». Для ученых-филологов, исследователей творчество Шакера Абенова – пока нераскрытый клад.
Труд поэта был отмечен орденом «Дружбы народов», медалями и другими наградами. Шакер Абенов выдержал все муки, тяжкие удары судьбы, но до конца своей жизни остался верным поэзии, не изменил своему главному делу.
Ш. Абенов скончался 23 октября в 1994 г.

 

Ш. Әбенов шығармалары
Произведения Абенова Ш.
 Кітаптар - Книги

 

Әбенов, Ш. Кейпiн-Батыр: поэма / Ш. Әбенов.- Алматы: Қазмемлкөрәдеббас, 1962.- 191 бет
Әбенов, Ш.Қозы Көрпеш-Баян сұлу: поэма / Ш. Әбенов; сур. Ю. Мингазитинов. - Алматы: Жазушы, 1965. - 115 б.
Әбенов, Ш. Ортақарал: поэма / Ш. Әбенов. - Алматы, 1968.- 88 б.
Әбенов, Ш. Шыңғыстау: дастандар/ Ш. Әбенов. - Алматы, 1980. - 288 б.
Әбенов, Ш. Шыңғыстаусазы: дастандар/ Ш. Әбенов. - Алматы, 1985. – 112 б.
Әбенов, Ш. Дастандар / Ш. Әбенов. - Алматы: Жазушы, 1991.- 336 б.
Әбенов, Ш. Шыңғыстау: толғау-термелер, өлең-дастандар, аңыздар, мысалдар мен әңгiмелер / Шығыс Қазақстан обл. әкiмдiгi.- Астана: Фолиант, 2011. - 504 б.- (Алтай - Ертiс кiтапханасы)

Ш. Әбенов жарияланымдары
Публикации Абенова Ш.

 

 Әбенов, Ш. Мұхтар сөзi: өлең / Ш. Әбенов // Абай.- 1997.- № 1.- Б. 92.
Әбенов, Ш. Тарбағатай: өлең / Ш. Әбенов // Мәдениет және тұрмыс.- 1961 - № 5.
Әбенов, Ш. Тоқтамыс: дастан // Абай. - 2000. - № 2. - Б. 22 - 35.
Шәкiрдiң шымшымалары: өлең // Қазақ әдебиетi. - 2010. - 12 - 18 қараша. - Б. 12.

 

 Ш. Әбенов мақалалары
Статьи Абенова Ш.

 

Әбенов, Ш. Әдiлдiк: Абайдың 125 жылдығына арналған // Семей таңы.- 1971. - 23 март.
Әбенов, Ш. Абайдың 125 жылдығына арналған / Ш. Әбенов // Семей таңы. - 1971. - 16 апрель.
Әбенов, Ш. Көңiл күйi мен ел мүддесi / Ш. Әбенов // Семей таңы. - 1971. - 9 апрель. - Абайдың 125 жылдығына арналған.
Әбенов, Ш. Сөзiнiң iшi музей,сырты мүсiн / Ш. Әбенов // Семей таңы. - 1971. - 9 июнь - Абай ақын туралы жыр.
Әбенов, Ш. Бұл шындық көзім көрді: [Бұрын жарияланбаған өлеңдері] / Ш. Әбенов // Қазақ әдебиеті. - 1997. - 8 көкек. - Б. 10-11.
Әбенов, Ш. Сары май мен солдаттың айтысы: [Жарық көрмей жатып қалған өлеңдер топтамасы.] / Ш. Әбенов // Абай. - 1999. - №1. - б. 43-51.
Әбенов, Ш. Көкбай ақын / Ш. Әбенов // Семей таңы. - 2011. - 13 қыркүйек. - Б. 4.
Әбенов, Ш. Маскүнем шебер / Ш. Әбенов // Абай. - 2014. - №6. - Б. 88-94.
Әбенов, Ш. Мусаннифтің зайыбы  / Ш. Әбенов // Абай. - 2015. - №1. - Б. 80-85.

 

Ш. Әбеновке арналған өлеңдер
Стихи, посвященные Абенову Ш.

 

Жанғалиев, Т. Баба жайлы баллада / Т. Жанғалиев // Абай. - 2000. - № 4. - Б. 71-73.
Айтұлы, Н. Шәкiрге соңғы сауал: өлең / Н. Айтұлы // Қазақ әдебиетi.- 2001.- 2 ақпан.- Б. 5.

Рецензиялар
Рецензии

 

Ибраев, М. Екi дастан / М. Ибраев  // Ертiс. - 1963. - 15 май.
Кiрбетов, Б. Ортақ арал / Б. Кiрбетов // Семей таңы. - 1968. - 8 декабря.

 

Ш. Әбенов туралы әдебиет
Литература об Абенове Ш.

 

Шәкiр Әбенов  // Қазақ әдебиетi. - 1994. - 4 қараша. - Б. 15. - Халық ақыны қазанама.
Әбенов, Ш. Некролог // Қазақ әдебиеті. - 1994. - 4 қараша.
Сейсенұлы, Д. Халық ақыны  / Д. Сейсенұлы // Егемен Қазақстан. - 1995. - 29 қараша. - Ақын Ш. Әбенов туралы.
Кәрiпжанәулетi, А. Талант қырлары / А. Кәрiпжанәулетi // Сұхбат. - 1996. - 6 ақпан.- 4 б. Ақын Ш.Әбенов туралы.
Қадыров, А. Шәкір Әбеновтың әдеби мұрасы: автореферат / А. Қадыров. - Семей : Б.ж., 1999. - 30 б.
Қадыров, А. Азаттық аңсаған ақын/ А. Қадыров // Семей таңы. - 2001. - 7-15 наурыз. - Шәкiр Әбеновтың 100 жылдығы қарсаңында.
Қадыров, А. Абай үлгiсiндегi эпик ақын // Ұлт тағылымы = Достояние нации. - 2010. - № 4. - Б. 306-311.
Қайратұлы, Б. Ел басының өзiне бата берген ақын Шәкiр Әбенов туралы толғау / Б. Қайратұлы // Астана ақшамы. - 2001. - 29 қараша. - Б. 3.
Сейсенұлы, Д. Жыр дүлдүлiнiң жүз жылдығы / Д. Сейсенұлы  // Егемен Қазақстан. - 2001.- 9 қазан. - Ақын Ш. Әбенов туралы.
Бельгер, Г. Шынашақтай Шәкiр шал / Г. Бельгер; ауд. З. Асабаев // Парасат. - 2002. - № 2. - Б. 7. - Шәкiр Әбенов туралы эссе.
Бiржанқызы, М. Қайсар ақынға мұражай ашылды: абыз ақын Шәкiр Әбеновтiң өмiр жолына қысқаша шолу / М. Бiржанқызы // Семей таңы. - 2003. - 31 қазан. - Б. 6.
Нұрғали, Р. Кең тынысты ақын // Жетi томдық шығармалар жинағы.- Астана : Фолиант, 2005. - Т.3. - Б. 559-562. - Ақын Шәкiр Әбенов жайлы.
Мағауина, З. Шәкiр Әбенов: халық ақыны Шәкiр Әбеновтiң өмiрi мен поэзиясы жайында / З. Мағауина // Семей таңы. - 2005. - 11 наурыз. - Б. 3.
Серiкбайұлы, Ш. Тайпалмас сөздiң жорғасы / Ш.  Серiкбайұлы // Сыр бойы. - 2006. - 11 қараша. - Б. 3. - Халық ақыны Шәкiр Әбенов, Ержан жырау және ақын Жамал Қонақбаев туралы.
Кеңесбаева, Ш. Шәкiр Әбенов - айтыстағы дара тұлға / Ш.  Кеңесбаева // Қазақ тiлi мен әдебиетi. - 2006. - № 6. - Б. 69-72.
Жарылғап, М. Шәкiр ата Ақтоғайда: халық ақыны Ш. Әбеновтiң туғанына - 105 жыл / М. Жарылғап // Орталық Қазақстан. - 2006. - 11 мамыр. - Б. 7.
Кемелбаева, А. Шәкiр Әбеновтың "Қозы Көрпеш - Баян сұлу" дастаны / А.  Кемелбаева // Жұлдыз. - 2008. - № 11. - Б. 175-172.
Байдәулетова, Қ. Абақтыдан жеткен сағыныш / Қ. Байдәулетова // Айқын. – 2009. - 28 қазан. - Б. 8.
Сұлтанов, Ө. Халық ақыны Шәкiр Әбеновтiң 1971 жылғы Абайдың 125 жылдық тойында ақындар мүшайрасындағы беташары: беташар / Ө.  Сұлтанов // Абай.- 2010.- № 2.- 9-14 б.
Тоққарин, Д. Намыс оты жалындаған жырау ата / Д. Тоққарин // Семей таңы. - 2011. - 11 қаңтар. - Б. 3. - Шәкер Әбеновтiң туғанына 110 жыл толуы қарсаңында.
Қадыров, А. Шәкiр ақын / А. Қадыров // Әбенов, Ш. Шыңғыстау: толғау-термелер, өлең-дастандар, аңыздар, мысалдар мен әңгiмелер / Шығыс Қазақстан обл. әкiмдiгi.- Астана: Фолиант, 2011. - Б. 5-26.
Жанғалиев, Т. Шәкiр ақын мен Әзағаң / Т. Жанғалиев // Егемен Қазақстан. - 2012 . - 21 наурыз. - Б. 6. - Ақын Ш. Әбенов пен Ә. Нұршайықов туралы естелiк.
Иманғали, М Шәкiр Әбеновтiң емшiлiк, көрiпкелдiк қасиетi де болыпты  // Дидар. - 2014. - 30 мамыр. - 23 б. - Ақын Ш. Әбенов жайлы деректерден.
Сәрсенбина, А Шыңғыстаудың бір шыңы-Шәкір ақын : ақын Шәкір Әбеновтің туғанына 120 жыл толуына орай / А. Сәрсенбина // Ертіс өңірі. - 2021. - 6 қазан. - Б. 8.

 

***

Писатели Семипалатинского региона: био-библиографический указатель / Семипалатинская универсальная научная библиотека им. Абая. - Семипалатинск : Талант, 2006. - 82 с.

Абилкасимов А.

Обновлено 15.07.2025 10:51

Абилкасимов Айжарык (1961) – поэт, член Союза писателей РК.

Родился 10 октября 1961 года в селе Кабанбай (бывший Жарбулак) Урджарского (бывший Маканчинский) района области Абай в многодетной семье.
Отец Абилкасимова Кубаш был специалистом по генеалогии, рассказывал сказки, древние легенды, играл на домбре и пел. Выросший в такой семье Айжарык рано увлекся литературой. В детстве хорошо рисовал, писал статьи и отправлял в газету «Пионеры Казахстана». Вероятно, именно в это время началось его знакомство с главным редактором издания Фаризой Унгарсыновой. Первые стихи Айжарыка публиковались в районной газете. Будущий поэт окончил Жарбулакскую среднюю школу в 1979 году. С 1979 по 1981 год проходил службув Германии. В 1984 году окончил Талдыкорганский юридический колледж, работал старшим инспектором по делам несовершеннолетних вновь образованного Таскескенского района. Через год получил офицерское звание и стал лейтенантом. Айжарык является обладателем значка «Лучший полицейский». Но поэт-Айжарык не забывает о литературе, его стихи стали появляться в районных газетах «Семей таны», «Лениншил жас». В республиканском конкурсе «Одно стихотворение - один мир» поэт занимает первое место. В конкурсе участвовали около 700 поэтов. Стихи поэта вошли в учебник по предмету «Поэты и писатели Родины» Семипалатинского педагогического института. Его стихи публикуются в республиканских изданиях. Имя Абилкасимова Айжарыка включено в сборник «Казахские советские поэты и писатели», в энциклопедию «Восточные поэты и писатели». Абилкасимов является автором сборников стихов и песен.

 

Статьи опубликованные на страницах периодической печати о
А. Абилкасимове

Әбілқасымов , А. "Мен әлі өмір кешем!": [үржарлық ақын А. Әбілқасымов туралы.] / А. Әбілқасымов ; сұхбат: Тайжігіт Б. // Алдаспан. - 2014. - 13 қараша. - Б. 12.

Абугалиев М.

Обновлено 15.07.2025 11:09

Абугалиев Мукан (1932 - 2008) - журналист, переводчик, поэт.

Родился 27 марта 1927 г. в г. Семей в семье рабочего. В 16 лет начинает работать курьером Восточно-Казахстанской областной газеты «Большевик Алтая», в это же время пробует сам писать статьи. Прошел путь от курьера, корректора до литературного сотрудника и начальника отдела. Будучи журналистом, Абугалиев занимал должности ответственного секретаря, заместителя редактора, редактора областной газеты «Коммунизм туы».
В 1952-1955 гг. закончил Высшую партийную школу ЦК КП Казахстана, в 1961 г. Высшую партийную школу ЦК КПСС. В 1964-1974 гг. - редактор областной газеты «Коммунизм туы», 1976-1990 гг. - собственный корреспондент газеты «Социалистік Қазақстан» по Восточному Казахстану.
М. Абугалиев – один из соавторов сборника очерков об известных людях Алтая, руководителях производства «Алтайдың егіз алыбы» (1968). Его книга «Жизнь, победившая смерть» («Өлімді жеңген өмір», 1984) об известном учителе Кумаше Нургалиеве быстро разошлась среди читателей. Произведения азербайджанского писателя Эльчина заговорили на казахском, благодаря переводческой деятельности М. Абугалиева.
Заслуженный деятель культуры СССР, кавалер ордена «Знак почета». После выхода на пенсию М. Абугалиев продолжал заниматься переводческой деятельностью при областном акимате.
Скончался 26 июля в 2009 г. в г. Усть-Каменогорск.

 

М. Әбуғалиев шығармалары
Произведения Абугалиева М.
Кітаптар - Книги

 

Әбуғалиев, М. Алтайда туған алып / М. Әбуғалиев. - Алматы, 1968. - 26 б.
Әбуғалиев, М.Алтайдың егіз алыбы / М. Әбуғалиев, Т. Шәріпжанов. - Алматы : Қазақстан, 1968.
Әбуғалиев, М.Өлімді жеңген өмір / М. Әбуғалиев - Алматы : Мектеп, 1984. - 78 б.

 

М. Әбуғалиев аудармалары
Переводы Абугалиева М.

 

Эльчин. Күміс түсті фургон: повестер мен әңгімелер / Эльчин ; ауд. М. Әбуғалиев. - Алматы : Жазушы, 1986. - 220 б. - (Достық кітапханасы).

 

М. Әбуғалиевжарияланымдары
Публикации Абугалиева М.

 

Әбуғалиев, М. Көп жыл өткен соң: әңгiме/ М. Әбуғалиев // Қазақстан әйелдерi.- 1968.- N 4.- Б. 10-11.
Әбуғалиев, М. Асыл әжімдер: очерк / М. Әбуғалиев // Коммунизм туы. - 1972. -  8 июль.
Әбуғалиев, М. Ынтымақ жемісі: очерк / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1977. - 27 январь.
Әбуғалиев, М. Шахта шамшырағы: очерк / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1981. - 21 январь.
Әбуғалиев, М. Бас жүлде алғанымда сасып қалдым / М. Әбуғалиев; әңг. С. Әдiгенқызы // Жұлдыздар отбасы. - 2012. - № 17. - Б 50. - Халықаралық ән байқауының жеңiмпазымен сұхбат.

 

М. Әбуғалиев мақалалары
Статьи Абугалиева М.

 

Әбуғалиев, М. Бір мың күн, бір мың түн / М. Әбуғалиев // Коммунизм туы . - 1966. - 10 март.
Әбуғалиев, М. Алтайдың бір байлығы / М. Әбуғалиев // Коммунизм туы. - 1969. -  22 октябрь.
Әбуғалиев, М. Өмірі оның өнеге / М. Әбуғалиев // Қазақстан ауыл шаруашылығы. - 1971. - № 10.- Б.52-54.
Әбуғалиев, М. Партия солдаты / М. Әбуғалиев // Коммунизм туы . - 1971. - 14 апрель.
Әбуғалиев М. Өмірі оның өнеге / М. Әбуғалиев // Қазақстан ауыл шаруашылығы. - 1971. - №10. - Б.52-54
Әбуғалиев,, М. Ұмытылмас кездесу / М. Әбуғалиев // Коммунизм туы. - 1972. - 22 март. -  Ғ. Мүсiрепов туралы естелiк.
Әбуғалиев, М. Рахман қайнары :  [шипажай тарихынан] / М. Әбуғалиев // Мәдениет және тұрмыс. - 1972. - № 2.- Б.10-11.
Әбуғалиев, М. Қисыны қашқан іс: [Шығыс Қазақстан облысында су қорларын пайдалану мәселелері] / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1976. - 4 қараша.
Әбуғалиев, М. Қисыны қашқан іс  / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1976. -  4 ноябрь.
Әбуғалиев, М. Еміне ел риза: [гинеколог Қ. Бақтыбаева жайлы] / М. Әбуғалиев // Қазақстан әйелдері. - 1976. - № 10.- Б.22-23.
Әбуғалиев, М. Жемісі мол кезең / Әбуғалиев М. // Социалистік Қазақстан. - 1977. -  13 январь.- Б.
Әбуғалиев, М. Алты қыз / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1979. -  26 декабрь.
Әбуғалиев, М. Балық қорын қорғаушы / М. Әбуғалиев // Коммунизм туы. - 1979. -  12 январь.
Әбуғалиев М. Жастар жүрген жер думан / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1981. -  8 январь.
Әбуғалиев, М. Алғысқа бөленген үшеу:  [Шығыс Қазақстан облыстық ауруханасынаң бас хирургі Б. Э. Рейш жайлы] / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1980. - 12 март
Әбуғалиев, М. Құлпырған, көркейген Лениногор / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1983. -  20 март.
Әбуғалиев, М. Өркені өскен Өскемен / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1984. -  4 июнь.- Б.
Әбуғалиев, М. Бұғы бағу оңай ма ? / М. Әбуғалиев // Социалистік Қазақстан. - 1987. -  9 декабрь.
Әбуғалиев, М. Ұмытылмас үш күн / М. Әбуғалиев // Дидар. - 1991. - 25 желтоқсан. - Ғ.Мүсiрепов туралы естелiк.
Әбуғалиев, М. Жол үстінде : [кезіндегі обл. басшыларының бірі А.К. Протозановтың 80 жасқа толуына орай естелік] / М. Әбуғалиев // Дидар. - 1994. - 13 тамыз.
Әбуғалиев, М. Антына адал дәрігер : [Катонқарағай ауд. түлегі, облыстың бас терапевті Ш.Дүсіпұлы жайлы] / М. Әбуғалиев // Дидар. - 1996. - 11 шілде.
Әбуғалиев, М. Ұстаз туралы ой : [Облыстық "Дидар" газетінің шыға бастағанына 65 жыл толуына орай авт. өзінің ұстазы Б. Исабеков жайында] / М. Әбуғалиев // Дидар. - 1996. -  9 мамыр.
Әбуғалиев, М. Ұзақ жол / М. Әбуғалиев // Егемен Қазақстан. - 1998. - 3 сәуiр. - Ұлы Отан соғысының ардагерi Төлеухан Қоғабаев туралы.
Әбуғалиев, М. Димекеңнен алғыс алған қаламгер: [қарымды қаламгер Шығысқазақстандық Т. Кенжебаев туралы бір үзік сыр ] / М. Әбуғалиев // Дидар. - 1999. – 25 желтоқсан.
Әбуғалиев, М. Тұғыры биік тұлға.: [А.К. Протазановтың туғанына 85 жыл] / М. Әбуғалиев // Дидар. - 1999. -  14 тамыз.
Әбуғалиев, М. Асыл азамат еді: [Зәріпхан Дәукеевтің туғанына -70 жыл толуына орай] / М. Әбуғалиев // Дидар. - 2002. - 20 тамыз. - Б. 2.

 

М. Әбуғалиев туралы әдебиет
Литература об Абугалиеве М.

 

Елубай, О. Алтайым, алтын тамырым: деректі әңгіме, очерк, публицистика,толғау / О. Елубай. - Алматы : Әл-Фараби, 2000. - 181 б. - Әріптесім, әз ағам...: тұңғыш ұсазым Мұқан Әбуғалив туралы бір үзік сыр: б. 25-28.
Қасымов, А. Тарихи жол / Қасымов А. - Өскемен : [б. и.], 2006. – Б. 82-127.
Қасымұлы, А. Курьерліктен бас редакторлыққа дейінгі жол / А. Қасымұлы // Дидар. - 2003. - 2 тамыз. - Б. 2.
Елубай, О.Қаламгер қасиетi: [журналист М.Әбуғалиев туралы] / О. Елубай // Егемен Қазақстан. - 1997. - 27 наурыз.
Әміренов, М. Қаламы Мұқалмаған Мұқан аға: [Облыс журналистерінің көшбасшысы Мұқан Әбуғалиұлы туралы] / Әміренов М. // Дидар. - 2002. - 26 наурыз. - Б. 2.
Мұхамадиев, А. Өмірі өнеге еді / А. Мұхамадиев // Дидар. - 2008. - 6 мамыр. - Б. 4.
Басылым басшылары  // Дидар. - 2006. - 26 желтоқсан. - Б. 1-4.

***

Кудайбергенов, К. Беспокойные хлопоты эти...: [Об одном из старейших журналистов области] / Кудайбергенов К. // Рудный Алтай. - 2002. - 26 марта. - С. 4.

Адибаев Х. А.

Обновлено 15.07.2025 11:45

Адибаев Хасен Адибаевич (1924-2012) - писатель, литературный критик, педагог, доктор филологических наук, профессор, участник Великой Отечественной войны.

Родился 26 августа в 1924 г. в с. Баршатас Аягозского района Семипалатинской (ныне Восточно-Казахстанской) области. После войны около двух лет проработал в Аягозском райкоме комсомола (1945-1947). В 1955 г. окончил философско-экономический факультет Казахского государственного университета им. С. М. Кирова (ныне Казахский национальный университет им. аль-Фараби), в 1959 г. - аспирантуру Казахского государственного педагогического института им. Абая (ныне Казахский национальный педагогический университет им. Абая). Заведовал кафедрой русской и зарубежной литературы в этом же институте.
Автор более двухсот научно-критических статей и монографических исследований.
Первая книга «Художник и время» (1967) посвящена актуальным проблемам современного литературного процесса, исследование темы продолжено в монографиях «Мера таланта» (1971), «Горизонт» (1978).
Адибаев - соавтор учебников «История казахской литературы» и «История многонациональной советской литературы».
В 1975 г. издал сборник рассказов и повестей «Человек с меткой». В 1997 г. Адибаев публикует исторический роман «Гибель Отрара (Последние годы Чингисхана)», принесший ему поистине всенародную популярность. В 2004 г. вышел роман «Созвездие Близнецов», в 2010 г. - книга «Абсолют».
Ветеран Великой Отечественной войны, Х. А. Адибаев награжден орденом Красной Звезды и двумя медалями «За отвагу», Орденом Отечественной Войны, Орденом «Курмет».
Скончался 12 мая в 2012 г. в г. Алматы.

 

Х. Әдібаев шығармалары

Произведения Адибаева Х.

Кітаптар - Книги

 

Әдiбаев, Х. Таңбалы адам: повесть,әңгiмелер / Х. Әдiбаев. - Алматы: Жазушы, 1975. - 304 б.

Әдiбаев, Х. Отырар ойраны: роман / Х. Әдiбаев. - Алматы, 1986. - 304 б.

Әдiбаев, Х. Әупiлдек / Х. Әдiбаев. - Алматы: Жазушы, 1987. - 366 б.

Әдiбаев, Х. Отырар ойраны. Шыңғысханның соңғы жылдары: тарихи роман / Х. Әдiбаев. - Астана: Елорда, 2001. - 460 б.

Әдiбаев, Х. Өмiрдария: роман / Х. Әдiбаев. - Алматы: [Атамұра], 2006. - 320 б. 

 

 

***

 

Адибаев, Х. Гибель Отрара (Последние годы Чингисхана): исторический роман / Х. Адибаев; авт.пер. М. Адибаева. - Алматы: Бiлiм, 1997. - 352 с.

Адибаев, Х. Абсолют [Текст] / Х. Адибаев. - Алматы, 2010. - 240 с.

Адибаев, Х. Созвездия близнецов (сокровенное и таинственное): Роман-откровение / Х. Адибаев. - Алматы: Атамұра, 2004. - 184 с.

 

 

Х. Әдібаев шығармаларына сын

Критика на произведения Адибаева Х.

 

Шәкенов, Н. Сыншы сыры / Н. Шәкенов // Жетiсу. - 1969. - 19 сентябрь.

Базарбаев, Ж. "Таңбалы адам" кiтабы / Ж. Базарбаев // Семей таңы. -1976. - 17 июнь.

Құрманғалиева, Қ. Көркемдiк шындық қайда? / Қ. Құрманғалиева // Қазақ әдебиетi. - 1975. - 8 август. 
Алтыбаева, С. Уроки мужества Отрара: [О кн. Х.А.Адибаева "Гибель Отрара", о последних годах Чингисхана] // Наука Казахстана.- 1997.- N 21.- 1-15 нояб.-С.7.
Жетписбаева, Б. "Се есть"... человек: [О романе Х.Адибаева "Гибель Отрара"] // Простор.- 1999.- N 1.- С.116
Бадиков В. История стучится в нашу дверь: [О кн. "Гибель Отрара"] // Республика 2000.- 2001.- 26 апрель.- С.14
Бельгер Г. В поисках Абсолюта: О новом романе Х.Адибаева "Созвездие близнецов" // Казахст. правда.- 2004.- 15 июня.- С.6
Сафронова, Л. Особенности казахстанской постмодернистской прозы и роман Х.Адибаева "Созвездие близнецов" // Таң-Шолпан.- 2005.- N 6.- С.166-180
Философские возможности предметного стиля Хасена Адибаева по роману "Созвездия близнецов" // Мейрамгалиева Р.М.Типология и структура философского романа современной казахской литературы.- Алматы, 2013.- С. 81-150

 

Х. Әдібаевтың ғылыми монографиялары мен еңбектері

Научные монографии, труды Адибаева Х.

 

Әдiбаев, Х. Талант, талғам, тағдыр: Ғ. Мүсiреповтiң творчествосын талдауға арналған монография / Х. Әдiбаев. - Алматы: Жазушы, 1971. - 256 б.

Әдiбаев, Х. Көк жиек: әдеби сын, зерттеу / Х. Әдiбаев. - Алматы: Жазушы, 1978. - 296 б.

Әдiбаев, Х. Абай патшалығы / Х. Әдiбаев. - Алматы, 2009.- 328 б.

 

 

Оқулық басылымдары

Учебные издания

 

Әдiбаев, Х. Уақыт және суреткер: шеберлiк туралы сырласу / Х. Әдiбаев. - Алматы: Жазушы, 1967. - 225 б.

Әдiбаев, Х. Қазақ совет әдебиетiнiң бақылау пысықтау жаттығулары / Х. Әдiбаев. - Алматы, 1970.- 67 б.

Әдiбаев, Х. Қазақ әдебиетiнiң курстық методикалық кабинетi / Х. Әдiбаев. - Алматы, 1972. - 71 б.

Әдiбаев, Х. Қазақ әдебиетiнен курстық жұмыс / Х. Әдiбаев. - Алматы, 1972. - 72 б.

Адибаев, Х. Қазақ совет әдебиетiнен бақылау-жаттығу жұмыстары / Х. Адибаев. - Алматы, 1975. - 61 б.

Әдiбаев, Х. Қазақ совет әдебиетi : 11-жылдық орта мектептiң 11-кл. арн. оқулық / Х. Әдiбаев. - Алматы: Мектеп, 1989. - 381 б.

Әдiбаев, Х. Қазақ әдебиетi / Х. Әдiбаев. - Алматы, 1994. - 320 б. (переизд. 1996.г.) 

 

***

 

Адибаев, Х. Казахская литература: учебное пособие для сред. спец. учеб. Заведений / Х. Адибаев. - Алма-Ата: Мектеп, 1972. - 172 с.

Научные труды, монографии, изданные при участии Х. Адибаева

Сатпаева, Ш. Казахская литература: учебник / Ш.Сатпаева, Х. Адибаев. - Алма-Ата : Мектеп, 1979. - 278 с. (Переиздание в 1985)

Адибаев, Х. Казахская литература: учеб. пособие для средних специальных учебных заведений / Х. Адибаев, С. Куспанов. - Алма-Ата : Мектеп, 1972. - 172 с.

Казахская литература: учебник для студентов филологических факультетов вузов Казахстана / Сатпаева Ш. К., Адибаев Х. А. - Изд. 2-е., доп. - Алма-Ата : Мектеп, 1985. - 278 с.

 

 

 Х. Әдібаевтың мерзімді басылымдар мен жинақтардағы жарияланымдары

Публикации Адибаева Х. в периодических изданиях и сборниках

Поэзия

 

Әдiбаев, Х. Шыдай алмай қас жүйрiк: өлең / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас.- 1968.- 31 июль.

Әдiбаев, Х. Сарқылмас шабытым: өлең / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1969. - N 7. - Б. 29.

Әдiбаев, Х. Сарқылмас шабытым: өлең / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1969. - N 7. - Б. 29.

Әдiбаев, Х. Тiршiлiк; Жаңа өңiме үйрене алмай келемiн; Оралмайды демедi; Өмiр; Досты еске алу; Қатарым менiң; Көңiл көктем; Ленинград: өлеңдер / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1980. - 10 декабрь. 

 

Проза

 

Әдiбаев, Х. Жайық жыры: өлең / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1961. - 15 январь.

Әдiбаев, Х. Аспанда жүзген ақша бұлт: новелла / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1967. - 11 июнь.

Әдiбаев, Х. Тау гүлi: әңгiме / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1968. - N 9. - Б. 110-116.

Әдiбаев, Х. Тереңсай: әңгiме / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 26 апрель.

Әдiбаев, Х. Қызыл қайың: новелла / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1970. - 9 май.

Әдiбаев, Х. Жабырқау: новелла / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1970. - 4 декабрь.

Әдiбаев, Х. Жабырқау: новелла / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1970. - 4 декабрь.

Әдiбаев, Х. Қызғаныш: әңгiме / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1971. - N 7. - Б. 22-23.

Әдiбаев, Х. Ақырғы ән: әңгiме / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1972. - 12,13,14 июль.

Әдiбаев, Х. Жаураған жанарым; Сағынамын; Жал-жал құмда; Дала: өлеңдер / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1973. - 3 август.

Әдiбаев, Х Шерлi көңiл: әңгiме / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1973. - N 8. - Б. 14-15.

Әдiбаев, Х. Жастарға артар сын жүгi / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1974. - 16 февраль.

Әдiбаев, Х. Махаббат пен кек: әңгiме / Х. Әдiбаев // Мәдениет және тұрмыс. - 1974. - N 11. - Б. 12-16.

Әдiбаев, Х. Екi минуттық жер: повесть / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1975. - 15,6,7 март.

Әдiбаев, Х. Студенттер / Х. Әдiбаев: повесть // Жалын. - 1975. - N 3. - Б. 67-94.

Әдiбаев, Х. Бiр тамшы жас; Ай жасыл едi; Қайықта орын бiреу-ақ: новеллалар / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1982. - N 2. - Б. 22-24.

Әдiбаев, Х. Жазира жерiм: өлең / Х. Әдiбаев // Мәдениет және тұрмыс. - 1979. - N 12. - Б. 20-21.

Әдiбаев, Х. Шебер мен портрет: әңгiме / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1983. - 13 январь.

Әдiбаев, Х. Отырар ойраны / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1986. - N 3. - Б. 54-115.

Әдiбаев, Х. Шырғалаң: әңгiмелер / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1990. - N 11. - Б. 46-71.

Әдiбаев, Х. Ақбақайдың өлiмi: аңыз-әңгiме / Х. Әдiбаев // Арай. - 1991. - N 9. - Б. 22-24

Әдiбаев, Х. Кербұғы жыраудың күйзелiсi: әңгiме-эссе / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1991. - 28 маусым. - Б. 8-9.

Әдiбаев, Х. Нарқызылдың өлiмi: әңгiме / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1994. - N 9. - Б. 102-117.

Әдiбаев, Х. Хасүлгi: новелла / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 2000. - 24 қараша. - Б. 6-7.

Әдiбаев, Х. Үштаған: әңгiме / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 2011. - № 2. - Б. 106-117. 

 

***

 

Адибаев, Х. Гибель Отрара: отрывок из романа / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1994. - 21,28 мая.

Адибаев, Х. Смерть и Чингисхан: отрывок из романа "Гибель Отрара" / Х. Адибаев // Ковчег. - 1997. - 20 ноября. - С. 29.

 

 

Абай Құнанбаев жайлы

Об Абае Кунанбаеве

 

Әдiбаев, Х. "Жүрегiм менiң қырық жамау..."  / Х. Әдiбаев // Қазақ филологиясы. - 1 кiтап. - Алматы,1975. - Б. 3-13.

Әдiбаев, Х. "Жүрегiм менiң- қырық жамау" / Х. Әдiбаев // Егемендi Қазақстан. - 1992. - 5 желтоқсан. - Абайдың туғанына 150 жыл толуына.

Әдiбаев, Х. Абай неге мәңгi / Х. Әдiбаев // Жас Қазақ. - 1992. - 21 қазан. - Абайдың 150 жылдығы қарсаңында.

Әдiбаев, Х. Абай және ана тiлi / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1998. - 7 тамыз. - Б. 1,4-5. - Ақын А. Құнанбаевтың өлеңдерiнiң тiлi туралы.

 

***

 

Адибаев, Х.Властитель языка // Казахстанская правда. - 1971. -16 мая.

Адибаев, Х. "Сердце мое - сорок лоскутьев" или Идти на плаху / Х. Адибаев  // Простор. - 1992. -N 9-10. -С. 132-137 - О тематике поэзии Абая.

Адибаев, Х. Последнее слово он оставлял за правдой / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1993. - 6 мая. - К 150-летию со дня рождения Абая.

М. Әуезов жайлы

Об Ауэзове М.

 

Әдiбаев, Х. Қол жеткенге көз салсаң / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1963. - N 11. - Б. 141-147. - М. Әуезовтiң "Өскен өркен" романы және қазiргi проза.

Әдiбаев, Х. М. Әуезовтiң романдары және қазiргi қазақ романы / Х. Әдiбаев // Уақыт және суреткер. - Алматы, 1967. - Б. 153-226.

Әдiбаев, Х. Портрет сыры / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1969.  - N 7. - Б. 146-150. -  М. Әуезовтiң, Ғ. Мүсiреповтiң портрет жасаудағы шеберлiгi.

Әдiбаев, Х. М. Әуезов творчествосы  / Х. Әдiбаев // Қазақ совет әдебиетiнен бақылау-жаттығу жұмыстары.- Алматы, 1970. -  Б. 35-40.

Әдiбаев, Х. Алыптың тұлғасы / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1977. - N6. - Б. 201-210. - М. Әуезовты қайта оқығанда. 

 

***

 

Адибаев, Х. Высокая гражданственность  / Х. Адибаев  // Парт.жизнь Казахстана. - 1965. - N 9. - С. 72-74. - Рецензия на роман М. Ауэзова "Племя младое".

Адибаев, Х. Сделано на века / Х. Адибаев // Простор. - 1972. - N 9. - С. 90-93. - О произведениях М. Ауэзова; образы героев романа-эпопеи "Путь Абая".

Адибаев, Х. Интернацациональные связи литератур  / Х. Адибаев  // Партийная жизнь Казахстана. - 1974. - N 5. - С. 78-81. - О исторической взаимосвязи русской и казахской литератур в произведениях М. Ауэзова.

Адибаев, Х. Бесконечность интеллекта  / Х. Адибаев  // Простор. - 1977. - N 9. - С. 8-16.

Адибаев, Х. Время в образах  / Х. Адибаев // Учитель Казахстана. - 1977. - 22 сентября. - О произведениях М. Ауэзова.

Адибаев, Х. Высота цели / Х. Адибаев  // Ленинская смена. - 1977. - 20 сентября. - О мастерстве М.Ауэзова, об образе Абая в романе М. Ауэзова.  

 

Ғ. Мүсірепов жайлы

О Мусрепове Г.

 

Әдiбаев, Х. Ғ. Мүсiрепов әңгiмелерi / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1963. - 25 октябрь. - Тiлiнiң шеберлiгi туралы.

Әдiбаев, Х. Қарашоқы сыры / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 7 ноябрь; 1969. - 7 ноябрь. - М. Әуезовтiң "Абай жолы" роман-эпопеясы, Ғ. Мүсiреповтiң "Оянған өлке" романы жайлы.

Әдiбаев, Х. Бүгiнгi прозаның жайы / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1967. - 12 май. - Жазушы Ғ. Мүсiреповтiң "Кездеспей кеткен бiр бейне" поэмасы туралы.

Әдiбаев, Х. Күлкi сыры / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 16 март. - Ғ. Мүсiреповтың творчествосындағы юмор туралы.

Әдiбаев, Х. Тiл мен характер / Х. Әдiбаев // Қазақстан мектебi. - 1968. - N 9. - Б. 88-91. - Ғ. Мүсiреповтiң "Оянған өлке", "Ашынған ана", "Қыран жыры", "Қыз Жiбек", "Ақан серi - Ақтоқты" шығармаларының тiлi туралы.

Әдiбаев, Х. Шеберлiк шыңына сапар / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1968. - 10 август. -. Ғ. Мүсiреповтiң "Қыз Жiбек", "Ақан серi - Ақтоқты" пьесалары және "Оянған өлке" романдарының тiл шеберлiгi жайында

Әдiбаев, Х. Өрелi өнер / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1968. - 26 май. - Ғ. Мүсiреповтiң "Кездеспей кеткен бiр бейне" кiтабы туралы.

Әдiбаев, Х. Күлкi сыры / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 16 март. - Ғ. Мүсiреповтiң "Оянған өлке" романындағы юмор.

Әдiбаев, Х. Отты кезең сипаты / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 1 нояб. - Ғ. Мүсiреповтiң "Қазақ солдаты" романы жайында.

Әдiбаев, Х. Портрет сыры  / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1969. - N 7. - Б. 146-150. - М. Әуезовтiң, Ғ. Мүсiреповтiң портрет жасаудағы шеберлiгi.

Әдiбаев, Х. Драматургия туралы бiрер сөз / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 2 август. - Ғ. Мүсiреповтiң "Қозы Көрпеш - Баян сұлу", "Қыз Жiбек", "Аманкелдi", "Ақан серi - Ақтоқты" пьсалары туралы

Әдiбаев, Х. Талант талғамы / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1971. - 11 март. - Ғ.  Мүсiреповтiң әңгiмелерi туралы.

Әдiбаев, Х. Зергер / Х. Әдiбаев // Мәдениет және тұрмыс. - 1972. - N 3. - Б. 8-9. -  Ғ.Мүсiреповтiң 70 жылдығына орай.

Әдiбаев, Х. Көркем сөздiң ұстасы / Х. Әдiбаев // Қазақстан коммунисi. - 1975. - N 4. - Б. 84-89. - Ғ. Мүсiреповтiң творчествосы туралы.

Әдiбаев, Х. Көрiктi ойлы кемел суреткер  / Х. Әдiбаев // Жетiсу.- 1982.- 25 март Ғ. Мүсiреповтiң 80 жылдығына орай

Әдiбаев, Х. Сара сөздiң саңлағы ең... / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1986. - 3 январь. - Б. 5. - Ғ. Мүсiреповтiң қайтыс болуына байланысты айтылған сөздер.

Әдiбаев, Х. Алып таулар алыстан көрiнедi  / Х. Әдiбаев // Халық кеңесi. - 1992. - 25 наурыз. - Ғ. Мүсiрепов пен Ғ. Мұстафиннiң туғанына 90 жыл толуына орай.

Әдiбаев, Х. Алатаудың биiгi-ай!  / Х. Әдiбаев // Жас Алаш. - 1992. - 20 наурыз. - Ғ. Мүсiреповтiң 90 жасқа толуына орай.

Әдiбаев, Х. Талғам - талант / Х. Әдiбаев // Классикалық зерттеулер : көп томдық. - Алматы: Әдебиет Әлемi, 2014. - Т. 30 : б. 361-381. - Жазушы Ғ. Мүсiреповтiң шығармашылығы жайында.

Әдiбаев, Х. Өмiр және эпос / Х. Әдiбаев // Классикалық зерттеулер: көп томдық. - Алматы: Әдебиет Әлемi, 2014. - Т. 30: б. 292-360. - Жазушы Ғ. Мүсiреповтiң "Оянған өлке" романы жайында.

 

***

 

Адибаев, Х. Любимый народом писатель  / Х. Адибаев // Ленинская смена. - 1962. - 26 марта. - К 60-летию Г. Мусрепова.

Адибаев, Х. Высокий дар   / Х. Адибаев // Алма-Атинскаяправда. - 1962. - 28 марта.

Адибаев, Х. Всегда в пути  / Х. Адибаев // Ленинская смена. - 1967. - 23 мая. - Упоминается о Г. Мусрепове.

Адибаев, Х. К 65-летию Габита Мусрепова / Х. Адибаев // Друг читателя. - 1967. - 31 января. - О жизни и творчестве Г. Мусрепова.

Адибаев, Х. Мастерство Габита Мусрепова: автореферат диссертации доктора филологических наук / Х. Адибаев. - Алма-Ата, 1970. - 86 с.

Адибаев, Х. Народный писатель  / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1977. - 25 марта. - К 75-летию со дня рождения Г. Мусрепова.

Адибаев, Х. О Г. Мусрепове  / Х. Адибаев  // Казахская литература : учеб. пособие. - Алма-Ата: Мектеп, 1972. - 173 с. - С. 155-164.

Адибаев, Х. Большой художник / Х. Адибаев // Веч. Алма-Ата. - 1972. - 21 марта. - К 70-летию со дня рождения Г. Мусрепова.

Адибаев, Х.Мастер  / Х. Адибаев  // Простор. - 1972. - N 3. - С. 82-85 - К 70-летию со дня рождения Г. Мусрепова.

Адибаев, Х. С любовью к народу / Х. Адибаев // Учитель Казахстана. - 1974. - 10 октября. - К 75-летию со дня рождения Г. Мусрепова.

Адибаев, Х. Нить жемчуга / Х. Адибаев // Ленинская смена. - 1982. - 19 марта. - О Г. Мусрепове.

Адибаев, Х. "Соприкасаясь с ним, будто пил прозрачную ключевую воду..."  / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1992. - 20 марта. - К 90-летию со дня рождения Г. Мусрепова.

Адибаев, Х. Оглянись! / Х. Адибаев // Литературная газета. - 1992. - 3 июня. - С. 7 - К 90-летию со дня рождения Г. Мусрепова. 

 

Ғ. Мұстафин жайлы

О Мустафине Г.

 

Әдiбаев, Х. Ғабиден туралы сөз / Х. Әдiбаев // Уақыт және суреткер. - Алматы, 1967. - Б. 69-86. - Ғ. Мұстафин творчествосы туралы.

Әдiбаев, Х. Құлашы кең қаламгер / Х. Әдiбаев // Қазақстан мектебi. - 1977. - N 11. - Б. 89-95. - Жазушы Ғ. Мұстафиннiң туғанына 75 жыл.

Әдiбаев, Х. Тынысы кең суреткер  / Х. Әдiбаев // Жетiсу. - 1977. - 26 ноябрь. - Жазушы Ғ. Мұстафин 75 жаста.

Әдiбаев, Х. Қарымды қалам иесi / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1982. - 26 ноябрь. - Жазушы Ғ. Мұстафиннiң творчествосына шолу.

 

***

 

Адибаев, Х. Новый роман Г. Мустафина "После бури"  / Х. Адибаев  // Казахстанская правда. - 1960. - 15 марта.

Адибаев, Х. Вместе с современниками / Х. Адибаев  // Простор. - 1962. - N 11. - С. 117-120. - О творчестве писателя Г. Мустафина.

Адибаев, Х. Полет творческой мысли / Х. Адибаев // Вечерняя Алма-Ата. - 1972. - 25 декабря. - Г. Мустафину - 70 лет.

Адибаев, Х. Народный писатель  / Х. Адибаев  // Казахстанская правда. - 1982. - 26 ноября. - К 80-летию Г. Мустафина.

 

І. Есенберлин жайлы

Об Есенберлине

Әдiбаев, Х. Халықтың көркем тарихы / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1974. - 12 апрель. - Есенберлиннiң "Алмас қылыш", "Жанталас", "Қаһар" трилогиясы туралы.

Әдiбаев, Х. Көшпендiлердiң көркем шежiресi / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1978. - N 10. - Б. 218-221. - I. Есенберлиннiң "Көшпендiлер" трилогиясы жайлы.

Әдiбаев, Х. Даланың дауысындай / Х. Әдiбаев // Жетiсу. - 1985. - 22 октябрь. - I. Есенберлиннiң туғанына 70 жыл. 

 

***

 

Адибаев, Х. Грани таланта  / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1975. - 19 января. - К 60-летию со дня рождения казахского прозаика И. Есенберлина.

Адибаев, Х. Яркий талант  / Х. Адибаев // Акмолинская правда. - 1996. - 4 января. - К 80-летию И. Есенберлина. 

 

Х. Есенжанов жайлы

Об Есенжанове Х.

 

Әдiбаев, Х Шеберлiк жолындағы тосқауылдар / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 7 январь. - Жазушылар Ә. Нұрпейiсовтың "Қан мен тер", Х. Есенжановтың "Ақ Жайық", Д. Әбiлевтiң "Ақын арманы" шығармалары жайлы.

Әдiбаев, Х. Есенжанов творчествосы / Х. Әдiбаев // Уақыт және суреткер. - Алматы, 1967. - Б. 102-120.

Әдiбаев, Х. Қажыр мен қайрат / Х. Әдiбаев // Қазақстан әйелдерi. - 1969. - N 1. - Б. 18. - Қ. Есенжановтың 60 жасқа толуына. 

 

 

***

 

Адибаев, Х. Плечом к плечу / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1961. - 9 июня - О книге Х. Есенжанова "Яик - светлая река".

Адибаев, Х. Зрелость таланта / Х. Адибаев  // Партийная жизнь Казахстана. - 1964. - N 10 .- С. 79-80. - О романе Х. Есенжанова "Много лет спустя"- продолжении его диалогии "Яик-светлая река".

Адибаев, Х. Степь и талант  / Х. Адибаев // Простор. - 1969. - N 1.- C. 110-112. -  О книгах  Х. Есенжанова, вышедших в течение десяти лет с 1958-1968 гг.

 

Қ. Ыдырысов жайлы

Об Идрисове К.

 

Адибаев, Х. Кабдыкариму Идрисову - 50 лет / Х. Адибаев // Жақсы адам өлмес болсайшы...: Ақын Қабдыкәрiм Ыдырысов туралы естелiктер.- Алматы : Бiлiм, 2008. - С. 125-128. - О поэзии поэта.

 

***

 

Адибаев, Х. Кабдыкариму Идрисову - 50 лет / Х. Адибаев // Жақсы адам өлмес болсайшы...: Ақын Қабдыкәрiм Ыдырысов туралы естелiктер.- Алматы : Бiлiм, 2008. - С. 125-128. - О поэзии поэта.

 

С. Жүнісов жайлы

О Жунусове С.

 

Әдiбаев, Х. Тiзгiнiн қос жанрдың тең ұстаған / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1988. - 18 декабрь. - С. Жүнiсовтiң туралы. 

 

С. Сейфуллин жайлы

О Сейфуллине С.

 

Әдiбаев, Х. Дүлдүл жыр / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1964. - 23 май. -  С. Сейфуллиннiң 70 жасқа толуына.

Әдiбаев, Х. Сәкен туралы сөз / Х. Әдiбаев // Уақыт және суреткер. - Алматы:Жазушы. - 1967. - Б. 20-40. 

 

***

 

Адибаев, Х. Певец советской эпохи  / Х. Адибаев // Партийная жизнь Казахстана. - 1962. - N 8. - С. 67-70. - О влиянии творчества В. Маяковского на поэзию С. Сейфуллина.

Адибаев, Х. Певец степей // Учитель Казахстана. - 1964. - 21 мая. - К 70-летию со дня рождения С. Сейфуллина.

Адибаев, Х. Поэт - трибун / Х. Адибаев // Семиречье. - 1964. - 23 мая. - К 70-летию со дня рождения С. Сейфуллина.

Адибаев, Х. Жизнь - подвиг  / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1974. - 2 июня. - К 80-летию со дня рождения С. Сейфуллина. 

 

Ә. Нұрпейісов жайлы

О Нурпеисове А.

 

Әдiбаев, Х Шеберлiк жолындағы тосқауылдар / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 7 январь. - Жазушылар Ә. Нұрпейiсовтың "Қан мен тер", Х. Есенжановтың "Ақ Жайық", Д. Әбiлевтiң "Ақын арманы" шығармалары жайлы.

Әдiбаев, Х. "Қан мен тер" хақында / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1972. - 21 апрель. - Ә. Нұрпейiсовтың "Қан мен тер" трилогиясын талқылаудан туған ойлардан. 

 

***

 

Адибаев, Х. Пора расцвета / Х. Адибаев  / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1974. - 22 октября. - К 50-летию со дня рождения А. Нурпеисова

 

З. Қабдолов жайлы

О Кабдолове З.

 

Әдiбаев, Х. Қияға қанат / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1971. - 25 май. - Қазақстан жазушыларының V-VI съездерi аралығында шыққан романдарға шолу : З. Қабдоловтың "Жалын" романы туралы да айтылған.

 

 

***

 

Адибаев, Х. Пламя / Х. Адибаев // Ленинская смена. - 1971. -15 сентября. - О романе З. Кабдулова «Пламя».

Адибаев, Х. Пламя души  / Х. Адибаев // Огни Алатау. - 1977. - 13 декабря. - З. Кабдулову - профессору, доктору филологических наук, писателю - 50 лет.

Адибаев, Х. Пламя / Х. Адибаев // Кемеңгер : естелiк, мақалалар жинағы. - Алматы : Өлке, 2007. - С. 108-110;  Зейнолла Қабдолов тағылымы.- Алматы : Қазақ ун-тi, 2007. - С. 335-337. - О романе З. Кабдолова "Пламя". 

 

Қ. Мырзалиев жайлы

О Мырзалиеве К.

 

Әдiбаев, Х. "Минут сайын басымнан ғасыр өтiп... / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1978. - N 4. - Б. 190-198. - Ақын Қадыр Мырзалиевтiң творчествосына шолу.

Әдiбаев, Х. Қадыр туралы сөз / Х. Әдiбаев // Уақыт және суреткер. - Алматы, 1967. - Б. 136-152. - Қ. Мырзалиев творчествосы туралы.

 

Қ. Жұмалиев жайлы

О Жумалиеве К.

 

Әдiбаев, Х. Ақын, ұстаз, ғалым / Х. Әдiбаев // Қазақстан мектебi. - 1969. - N 2. - Б. 74-78. - Қ. Жұмалиевтiң творчествосы жайлы.

Әдiбаев, Х. Азамат ақын, академик ғалым / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1967. - N 12. - Б. 152-153. - Қ. Жұмалиевтiң 60 жасқа толуына орай.

 

***

 

Адибаев, Х. Ученый, поэт, гражданин / Х. Адибаев // Простор. - 1968. - N 6. - С. 91-93. - К 60-летию со дня рождения К.Д. Джумалиева. 

 

Б. Тоғысбаев жайлы

О Тогысбаеве Б.

 

Әдiбаев, Х. Өмiрдiң өз болмысындай / Х. Әдiбаев // Егемен Қазақстан. - 1996. - 2 тамыз. - Жазушы Б. Тоғысбаевтың шығармашылығы туралы. 

 

***

Адибаев, Х. Певец Прибалхашья  / Х. Адибаев // Вечерняя Алматы. - 1996. - 15 января. - О творчестве писателя Б. Тогисбаева. 

 

М. Шаханов жайлы

О Шаханове М.

 

Әдiбаев, Х. М.Шахановтың шуы / Х. Әдiбаев // Жас Қазақ үнi. - 2002. - 29 наурыз. - Б. 6-7. - Автордың "Отырар ойраны" кiтабына орай айтылған пiкiрлерге жауап. 

 

Қ. Жұмаділов жайлы

О Жумадилове К.

 

Әдiбаев, Х. Тағдыр мен талант / Х. Әдiбаев // Жалын. - 1982. - N 5. - Б. 149-156. - Жазушы Қ. Жұмадiловтiң творчествосы туралы.

 

Р. Тоқтаров жайлы

О Токтарове Р.

 

Әдiбаев, Х. Шеберлiк тұғырынан үңiлгенде / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 25 март. - Р. Тоқтаровтың "Қазақ әдебиетi" газ. 1965 ж. 11 марттағы санында жарияланған шеберлiк сырлары деген мақаласына байланысты. 

 

М. Қаратаев жайлы

О Каратаеве М.

 

Әдiбаев, Х. Әдебиеттiң сыннан өткен әдiсi / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1966. - 16 январь. - Б. 3. - М. Қаратаевтың "Социалистiк реализмнiң қазақ прозасында қалыптасуы" деген еңбегiне сын. 

 

Ә. Кекілбаев жайлы

О Кекильбаеве А.

 

Әдiбаев, Х. Биiк мұрат / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1978. - 22 август. - Жазушы Ә. Кекiлбаевтың творчестволық портретi. 

 

О. Бөкей жайлы

О Бокее О. 

 

Әдiбаев, Х. Екi кiтап туралы бiр түйiн / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1978. - 6 январь. - О. Бөкеев ("Мұзтау"), Т.Тлеуханов ("Өзiнiң бақыты үшiн") повестерi жайлы әдеби сын.

 

Т. Жангельдин жайлы

О Жангельдине Т.

 

Әдiбаев, Х. Ер есiмiн ел сақтар  / Х. Әдiбаев // Егемен Қазақстан.- 1996. - 28 қараша. - Ұлы Отан соғысының ардагерi, жазушы Т. Жанкелдин туралы.

Әдiбаев, Х. Ерлiк пен достық оттары / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1972. - 8 декабрь. - Партизан жазушылар Ә. Шәрiпов, Қ. Қайсенов, Т. Жанкелдиннiң шығармалары туралы.

 

З. Шүкіров жайлы

О Шукирове З.

 

Әдiбаев, Х. Жаңа леп / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1962. - 19 январь. - Б. 3. - Жазушы Зейнолла Шүкiровтiң шығармашылығы жайлы. 

 

М. Маңғытаев жайлы

О Мангытаеве М.

 

Әдiбаев, Х. Таңғы шықтай төгiлген жүрек үнi  / Х. Әдiбаев // Егемен Қазақстан. - 2000. - 21 қараша. - Сазгер М. Маңғытаевтың мем. сыйлыққа ұсынылған шығармалары туралы. 

 

 

С. Сейітов жайлы

О Сеитове С.

 

Адибаев, Х. Возмужание / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1967. - 29 ноября. - К 50 - летию С. Сеитова.  

 

Т. Молдағалиев жайлы

О Молдагалиеве Т.

 

Адибаев, Х. Каждое стихотворение - это итог / Х. Адибаев  // Простор. - 1983. - N 12. - С. 195-197. - Встречи с Т. Молдагалиевым. 

 

Ә. Сәрсенбаев жайлы

О Сарсенбаеве А.

 

Адибаев, Х. Певец Атырау / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1965. - 12 ноября. - К 60-летию А. Сарсенбаева.

Адибаев, Х. Певец времени и его героев / Х. Адибаев // Известия. - 1972. - 22 марта. - К 70-летию Г. Мусрепова. 

 

Ж. Жабаев жайлы

О Жабаеве Ж.

 

Адибаев, Х. Певец дружбы народов / Х. Адибаев // Партийная жизнь Казахстана. - 1972. - N 5. - С. 68-71. - К 125-летию со дня рождения Джамбула.

Адибаев, Х. Поэт и время / Х. Адибаев // Новое поколение. - 1996. - 19-25 июля. - С. 11. - К 150-летию со дня рождения акына Джамбула. 

 

Б. Майлин жайлы

О Майлине Б.

 

Адибаев, Х. Певец новой жизни / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1974. - 19 ноября. - К 80-летию со дня рождения Б. Майлина.

 

С. Ерубаев жайлы

О Ерубаеве С.

 

Адибаев, Х. Писатель и время / Х. Адибаев // Простор. - 1962. - N 6. - С. 104 - К 25-летию со дня смерти С. Ерубаева.

Сын мен сындар жайлы

О критике и критиках

 

Әдiбаев, Х. Сын мәдениетi жоғары болсын / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1959. - 23 октября.

Әдiбаев, Х. Сыншының профессионалдық шеберлi туралы / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1961. - N 7. - Б. 140-146.

Әдiбаев, Х. Сын туралы сырласу / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1967. - 7 июль.

Әдiбаев, Х. Өремiз биiк,талғамымыз терең болсын / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 19 октябрь. - Әдеби сыншы жайында

Әдiбаев, Х. Әдеби сын - жауынгер жанр / Х. Әдiбаев // Қазақстан коммунисi. - 1973. - N 4. - Б. 60-64. 

 

***

 

Адибаев, Х. Видный критик - марксист: О статьях Михаила Степановича Ольминского (1863-1933) / Х. Адибаев  // Изв. АН КазССР. Сер. филолог.и искусствоведения. - 1961. - Вып.1. - С. 29-35.

Адибаев, Х. Авторитет критика  / Х. Адибаев  // Простор. - 1967. - N 8. - С. 84-87. - О литературно-критических работах М. Каратаева

Адибаев, Х. Оценивать верно, говорит прямо / Х. Адибаев // Простор. - 1963. - N 6. - С. 77-79. - О состоянии литературной критики в республике. 

 

Тіл жайында

О языке

 

Әдiбаев, Х. Лирика ма? Лирикалар ма?  / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1968. - 16 нояб. - Тiл мәдениетi.

Әдiбаев, Х. Бiлместiк әлпеншiгi  / Х. Әдiбаев // Жас Алаш. - 2004. - 23 желтоқсан. - Б. 1,3. - Тiл тағдыры, ана тiлiнiң құдiретi туралы.

Әдiбаев, Х. Бөтен сөзбен былғанса...  / Х. Әдiбаев // Түркiстан. - 2007. - 9 мамыр. - Б. 8. - Тiл тазалығы туралы.

Әдiбаев, Х. Туған тiлдi тұғырына қондырсақ...  / Х. Әдiбаев // Әдебиет айдыны. - 2007. - 29 наурыз. - Б. 3. - Мемлекеттiк тiл тағдыры. 

 

 

***

 

Адибаев, Х. Любить родное речение... / Х. Адибаев  // Мегаполис. - 2003. - 3 апреля. - С. 14. - Проблемы государственного языка. 

 

Жекелеген басылымдар мен авторлар жайлы

Об отдельных изданиях и авторах

 

Әдiбаев, Х. Роман мен уақыт / Х. Әдiбаев  // Қазақ әдебиетi. - 1964. - 24 январь. - Заман талабына орай әдебиет әлемiнiң өсу жолдары : С.Мұқанов, М. Әуезов, Ғ. Мүсiрепов, Ә. Нұрпейiсов, Т. Ахтанов т.б. шығармалары стиль туралы да айтылған.

Әдiбаев, Х. Стиль байлығы - әдебиет байлығы : Қазақстан жазушыларының V съезi қарсаңында / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1965. - 20 августа. - Жазушылар С. Мұқанов, Х. Есенжанов, Ә. Әлiмжанов, Ш. Мұртаза, М. Әуезов шығармалары тiлге тиек етiлген.

Әдiбаев, Х. Сөз шұрайы, тiл құнары керек-ақ / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1968. - N 3. - Б. 150-152. - Тiл көркемдiгi жайлы айтылған бұл мақалада автор жас ақын-жазушыларға, Абай, Мұхтар, Сәкен, Бейiмбет, Ғабит сияқты жазушылардан үлгi алудың керектiгiн ескертедi.

Әдiбаев, Х. "Жыбыр-жыбыр"  / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1970. - 4 декабрь. - Жас жазушы Дүкенбай Досжанның "Жусан мен гүлдер" жинағы, "Отырар" повесiне сын.

Әдiбаев, Х. Жазушы шеберханасынан / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi: Қазақ ССР жоғары және арнаулы бiлiм министрлiгiнiң, жоғары оқу орындарының профессорларымен оқытушыларының қазақ әдебиетi саласындағы ғылыми мақалалары жинағы. - Алматы, 1970. - 2-кiтап.- Б. 47-63. - Қыз Жiбек" либреттосының творчестволық тарихы.

Әдiбаев, Х. Қос данышпанның қауышуы / Х. Әдiбаев // Жас Алаш. - 1994. -12 мамыр. - Абайдың 150 жылдығына дейiн басылып шыққалы отырған З. Қаридың "Көкiрек көздi көсемдер"атты кiтабының бiрiншi бөлiмi "Пәлсапа мен поэзия пайғамбары немесе Әл-Фараби мен Абай әпсаналары туралы.

Әдiбаев, Х. "Отырар ойраны" Шахановтың шайпауына көнетiн шығарма емес / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 2002. - 1 ақпан. - Б. 3,10-11. - Өзiнiң "Отырар ойраны" романына жазған М. Шахановтың сынына жауап.

 

***

 

Адибаев, Х. Переводчик и автор / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1958. - 28 ноября. - О переводе "Избранного" А. Токмагамбетова переводчиком Д. Рябухой.

Адибаев, Х. Литература свободного народа  / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1961. - 9 июня. - О казахской советской литературе.

Адибаев, Х. Народ и литература / Х. Адибаев  // Простор. - 1962. - N 5. - С. 104-109. - О казахской советской литературе.

Адибаев, Х. О высоком долге художника  / Х. Адибаев // Партийная жизнь Казахстана. - 1963. - N 8. - С. 25 - О писателях З. Шашкине и В. Кочетове.

Адибаев Х.О "Козы-Корпеше и Баян-Слу"  / Х. Адибаев  // Казахская литература: учеб. пособие. - Алма-Ата: Мектеп, 1972. - 173 с. - С. 26-29,157-158.

Адибаев, Х. Образ - идея и литературный процесс в творчестве Ч. Айтматова / Х. Адибаев // Простор. - 1989. - N 7. - С. 155-159.

Адибаев, Х. Наперекор истории / Х. Адибаев  // Вечерняя Алматы. - 1996. - 5,6,7 июня. - Размышления по поводу известных сентенций А. Солженицына и некоторых литературных опытов наших доморощенных публицистов.

Адибаев, Х. Откровение о сложном и сокровенном // Эпоха. - 2007. - 9 февраля. - С. 3. - О книге Президента РК Н.Назарбаева "В сердце Евразии".

Адибаев, Х. Преодоление / Х. Адибаев // Central Asia Monitor. - 2007. - 1-7 июля. - С. 1-2. - О книге Президента РК Н. Назарбаева "Казахстанский путь". 

 

Отырар туралы

Об Отраре

 

Әдiбаев, Х. Отырар және ғасырлар ғибраты / Х. Адибаев // Егемен Қазақстан. - 1998. - 29 шiлде. - Отырар тарихынан.

Әдiбаев, Х. Отырар кiтапханасы / Х. Адибаев // Қазақ әдебиетi. - 2000. - 30 маусым. - Б. 8.

***

 

Адибаев, Х. Библиотека Отрара  / Х. Адибаев // Караван. - 1994. - 16 дек. - С. 38. - О книгах пропавшей знаменитой библиотеки.

Адибаев, Х. Вынужденное уточнение или кто построил Отрар  / Х. Адибаев // Новое поколение. - 1995. - декабрь. - С. 7. - Дискуссия об истории Отрара.

Адибаев, Х. Сокровищница Отрара  / Х. Адибаев // Нива. - 2001. - N 11. - С. 130. - О возможности возрождения в Астане "Библиотеки Отрара".

Өзгелер

Прочее

 

Әдiбаев, Х. Ұстаз әдебиетiнiң үйреткерi көп / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1963. - 3 ноябрь. - Орыс әдебиетiнiң басқа халықтар әдебиетiне ықпалы туралы.

Әдiбаев, Х. Стиль байлығы - әдебиет байлығы / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1965. - 20 августа.

Әдiбаев, Х. Өрлеу жолын бiр шолсақ / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1966. - N 8. - Б. 126-130. - Әдебиетiмiзде.

Әдiбаев, Х. Қара шоқы сыры / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 7 ноябрь. - Әдеби сынды өрiстету мәселесi жайында.

Әдiбаев, Х. Шеберлiк тұғырынан үңiлгенде : әдебиеттiң көркемдiк мәселелерi жайлы / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1966. - 25 март.

Әдiбаев, Х. Сөз шұрайы тiл құнары керек-ақ / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1968. - N 3. - Б. 150-152. - Көркем әдебиетте.

Әдiбаев, Х. Үлкен жолдың үстiнде / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi.- 1969.- 17 май Орта Азия мен Қазақстан сыншыларының Душанбедегi кеңесi қарсаңында

Әдiбаев, Х. Биiкке көз тiгелiк  / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 1 январь. -  Тебiренiсi биiк көркем образ жасау туралы.

Әдiбаев, Х. Портрет сыры  / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1969. - N 7. -  Б. 146-150. - Әдебиет мәселелерi жайында.

Әдiбаев, Х. Отты кезең сипаты / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 1 ноябрь. - Отан соғысы жайлы Совет әдебиетiнiң принципi, позициясы туралы.

Әдiбаев, Х. Драматургия туралы бiрер сөз / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1969. - 2 август.

Әдiбаев, Х. Қияға қанат / Х. Әдiбаев // Лениншiл жас. - 1971. - 25 май. - Жазушылардың VI съезi қарсаңындағы ойлар.

Әдiбаев, Х. Проза бағдарынан бiрер түйiн  / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1974. - 16 авг.

Әдiбаев, Х. Сұрапыл жылдар сырлары  / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1975. - N 6. - Б. 208-211. - Ұлы Отан соғысы тақырыбына жазылған шығармаларға шолу.

Әдiбаев, Х. Белестер қашанда алда  / Х. Әдiбаев // Соц. Қазақстан. - 1975. - 9 февр. - Қазақ әдебиетiндегi сын және сыншылар жайында.

Әдiбаев, Х. Проза көшiне көз салғанда / Х. Әдiбаев // Жұлдыз. - 1976. - N 2. - Б. 191-196. - Қазақ прозасы Қазақстан жазушыларының VI-VII съездерi аралығында.

Әдiбаев, Х. Тарих және идея сабақтары / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1996. - 10 қыркүйек. - Б. 10-11. - КСРО-ның (Кеңестер Одағының) күйреуi туралы.

Әдiбаев, Х. Ғасырдың көркем ойы  / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 15 қазан. - Б. 4. - Қазақ әдебиетiнiң жай-күйi туралы.

Әдiбаев, Х. "Күнi бүгiнге дейiн бiрде-бiр әйелмен не проза, не поэзия жайында сырласпаппын..." / Х. Әдiбаев // Қазақ әдебиетi. - 2001. - 8 маусым. - Б. 3.

Әдiбаев, Х. Қазақ әнi, қалың қалай? / Х. Әдiбаев // Жас Алаш. - 2005. - 31 наурыз. - Б. 5.

 

 ***

 

Адибаев, Х. В центре внимания - сегодняшний день  / Х. Адибаев   // Казахстанская правда. - 1961. - 8 апреля. - Обзор журнала "Жулдыз".

Адибаев, Х. Современная казахская проза / Х. Адибаев // Рефераты научных докладов, прочитанных на ХVII годичной конференции профессорско-преподавательского состава : сборник рефератов науч. работ.- Алма-Ата,1964. - С. 52.

Адибаев, Х. Углубление реализма в творчестве казахских писателей / Х. Адибаев // Казахстанская правда. - 1965. - 16 февраля.

Адибаев, Х. Казахская проза / Х. Адибаев // История советской многонациональной литературы / ред. З.С. Кедрина. - М., 1972. - Т.4. - С. 458-467.

Адибаев, Х. Дни абаевской поэзии / Х. Адибаев // Ленинская смена. - 1973. - 7 апреля. - О Днях поэзии в Казахском педагогическом институте им.Абая, посвященные памяти великого поэта.

Адибаев, Х. В зеркале мировой культуры  / Х. Адибаев  // Казахстанская правда. - 1992. - 17 января. - О библиографическом указателе "Произведения писателей Казахстана на языках народов мира

Адибаев, Х. Художественное мышление века  / Х. Адибаев // Простор. - 2000. - N 11. - С. 119. 

 

Х. Әдібаев өзі туралы

Адибаев Х. о себе

 

Әдiбаев, Х. Жәдiгөйленбей жүрсек қой...: / Х. Әдiбаев; әңг. А. Мекебайұлы] // Қазақ әдебиетi. - 1999. - 29 қаңтар. - Б. 5. 

 

***

 

Адибаев, Х. Самые большие беды человек придумал сам / Х. Адибаев // Известия. - 2009. - 25 сентября. - С. 9. - Об одной из стержневых идей последних трех романов "Созведие Близнецов", "Омирдария" и "Абай патшалыгы", как Закон Абсолюта.

Адибаев, Х. Единенья добрые плоды // Казахстанская правда. - 2011. - 11 февраля. - С. 26. - Фронтовой путь ветерана. 

 

Х. Әдібаев туралы әдебиет

Литература об Адибаеве Х.

 

Жетпісбаева, Б. Тұрмыс пен болмыс жыршысы / Б. Жетпісбаева // Жұлдыз. - 2008. - №2. - С. 141-152.

Хасен Әдібаев: қазанама // Егемен Қазақстан. - 2012. - 16 мамыр. - Б. 10.

 

 ***

 

Алтыбаева, С. Модификации художественного метода в современном казахском романе / С. Алтыбаева // Известия НАН РК. Серия филологическая. - 2006. - №2. - С. 24-27.
Жетписбаева Б. Неподвластный времени... [О творчестве Х.Адибаева] : // Простор.- 2008.- № 8.- С. 147-166

Жанузакова, К. Романтизм и модернизм: проблема преемственности / К.  Жанузакова // Евразия. - 2010. - № 1. - С. 64-63.

Сарсекеева, Н. Специфика философского дискурса прозы Т. Абдикова и Х. Адибаева / Н. Сарсекеева // ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы . - 2015. - № 3. -С. 89-92.

 

интернет ресурстар

интернет ресурсы

 

Хасен Адибаев. [в Алматы скончался известный писатель] : [электронный ресурс]. сайт. – Режим доступа: http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=31190304 (11.12.2018)